Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Cumhuriyet'in 100. yılının coşku ve heyecanını yaşarken, bir asra sığacak işlerin 21 yıl gibi kısa bir sürede hayata geçirildiğini söyledi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, “Ulaşım ve haberleşmede 21 yılda 198 milyar dolar yatırım yaptık, ülkemizin ihtiyaç duyduğu ulaştırma ve altyapı yatırımlarını önümüzdeki 30 yıl için planladık, 197 milyar dolar ilave yatırım gerçekleştireceğiz” dedi.
Uraloğlu, TBMM Genel Kurulunda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının 2024 yılı bütçesi üzerindeki konuşmasında, hayatını kaybeden Saadet Partisi Kocaeli Milletvekili Hasan Bitmez'e Allah'tan rahmet diledi.
Abdulkadir Uraloğlu, son 21 yılda 198 milyar dolar yatırımı hayata geçirdiklerini belirterek, "Uluslararası döviz emtia fiyatlarını dikkate aldığımızda, Bakanlık yatırımlarımızın bugünkü varlık değeri toplam 250 milyar dolardır. Bu durum, doğru zamanda doğru finansman yöntemleriyle verdiğimiz yatırım kararlarının ülkemize ne derece katkı sağladığının bir örneğidir. Bu yatırımlarımızın 42 milyar dolarlık bölümü Kamu Özel İşbirliği projeleri kapsamında hayata geçirilmiştir." diye konuştu.
Türkiye Yüzyılı'nda Bakanlığının çalışmalarını, "insan ve çevre odaklı, akıllı ve güvenli entegre ulaştırma sistemleri ve hızlı iletişim ağlarıyla, dünyada öncü olmak" vizyonuyla sürdürdüklerini dile getiren Uraloğlu, büyük bir aile olarak bugün itibarıyla ülke sathında 2 bin 751 projede görev alan toplam 223 bin kişiyle çalışmalarına hız kesmeden devam ettiklerini kaydetti.
"LOJİSTİKTE DEMİR YOLUNUN ETKİN KULLANIMINI SAĞLAYACAĞIZ"
Bakan Uraloğlu, 2053 Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı kapsamında Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu ulaştırma ve altyapı yatırımlarını gelecek 30 yıl için planladıklarını aktararak, "Toplam 197 milyar dolar tutarında ilave yatırım gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Türkiye Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı'mız, 12. Kalkınma Planı ve Orta Vadeli Program hedeflerimiz doğrultusunda lojistik sektöründe demir yolunun etkin bir şekilde kullanımını sağlayacağız. Mevcut 439 kilometre olan iltisak hattı uzunluğunu 2028 yılına kadar 663 kilometreye çıkartacağız. 2053 hedeflerimiz kapsamında demir yolu ve haberleşme sektörlerine ağırlık vererek yatırımlarımızı sürdüreceğiz." değerlendirmelerinde bulundu.
Yatırımlarıyla başta can ve mal güvenliği olmak üzere birçok alanda vatandaşların yaşam kalitesini artırdıklarının altını çizen Uraloğlu, çevre yollarında yatırımlarla 21 yıllık dönemde 2 bin 172 kilometrelik yolu hizmete açtıklarını belirtti. Uraloğlu, Türkiye'nin ulaştığı konforlu ve güvenli kara yolu altyapısı sayesinde son 21 yılda araç sayısı yüzde 217, taşıt hareketliliği yüzde 168 artmasına rağmen kazalardaki can kaybının yüzde 81 azaldığına dikkati çekti.
AKILLI ULAŞIM SİSTEMLERİ
Akıllı ulaşım sistemlerini tesis etmek için Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri mimarisini oluşturduklarını anlatan Uraloğlu, Hasdal-İstanbul Havalimanı arasında ilk deneme kesimini yapacaklarını bildirdi.
Hızlı tren hatlarıyla ülke genelinde 81 milyonun üstünde yolcuya hizmet verdiklerini, 2028 yılına kadar demir yolu hat uzunluğunu 17 bin 11 kilometreye çıkarmayı hedeflediklerini dile getiren Uraloğlu, şöyle konuştu: "2053 yılına kadar da demir yolu hat uzunluğunu 28 bin 600 kilometreye yükseltmeyi planlıyoruz. Bakanlık olarak şehir içi raylı sistem taşımacılığına desteğimiz de devam ediyor. 12 ilimizde toplam 922 kilometre şehir içi raylı sistem hattı işletilmektedir. Bunun 395 kilometresi de Bakanlığımızca yapılmıştır. Başta İstanbul olmak üzere İzmir, Ankara, Konya, Kocaeli, Kayseri, Gaziantep, Bursa, Erzurum ve Erzincan’da raylı sistem projelerimiz bulunuyor. Şu anda da Bakanlığımızca İstanbul, Bursa, Kocaeli ve Konya olmak üzere 4 ilde 9 ayrı hatta toplam 119,5 kilometrelik kent içi raylı sistem hattının yapımı devam ediyor. Toplam uzunluğu 374 kilometre olacak İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Bursa, Ankara, Konya, Erzincan, Erzurum ve Trabzon illerinde de yeni kent içi raylı sistem hatlarımızın planlamasını yaptık."
"ELEKTRİKLİ ARAÇ SAYISI YÜZDE 351 ORANINDA ARTTI"
Bakan Uraloğlu, TÜRKSAT'ın dünyada uydu operatörleri arasında ilk 22'de yer aldığına dikkati çekerek, TÜRKSAT 6A da hizmete alındığında diğer uydularla kapsanmayan Güney Doğu Asya gibi yeni coğrafyalara da hizmet sunarak Türkiye'nin bölgedeki lider konumunu daha da güçlendireceklerini söyledi.
Gerçekleştirdikleri projelerin çevreye olan olumlu etkisini tespit etmek için emisyon azaltımını hesapladıklarını kaydeden Uraloğlu, "Hayata geçirdiğimiz mega projeler ile yaklaşık 25 milyon ton karbondioksit emisyonunda azalışa bağlı olarak toplam 204 milyon dolar fayda sağladık." dedi.
Yerli ve milli elektrikli otomobil Togg'un yollarda olduğunu hatırlatan Uraloğlu, son 6 ay içerisinde Türkiye'deki elektrikli araç sayısının yüzde 351 ve elektrikli araç şarj soketi sayısının ise yüzde 289 oranında arttığını belirtti. Uraloğlu, "Bu artışın ivmelenerek devam edeceğini öngörüyoruz. Elektrikli ve akıllı araç dönüşümü ile uyumlu, akıllı araç teknolojisi ve otonom sürüş sistemleri için gerekli mevzuatı oluşturmaya ve altyapımızı hazır hale getirmeye devam ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Uraloğlu, Asya'dan Avrupa'ya yeni lojistik koridorları oluşturduklarını dile getirerek, sözlerini şöyle sürdürdü: "Kalkınma Yolu Projesi ile Hindistan, Doğu Asya ve Basra Körfezi ülkelerinden Irak'ın güneyinde inşa edilmekte olan FAV Limanı'na gelecek yüklerin, Türkiye'ye ve oradan Avrupa'ya ulaştırılması amacıyla 1200 kilometrelik çift yönlü otoyol ve demir yolu inşa edilmesi planlanmaktadır. Bu koridorun ülkemizdeki demir yolu geçişi 2 bin 88 kilometre olacaktır. Önemli bölümü halen işletmede olan güzergahın eksik bölümlerini hızla tamamlıyoruz. Kalkınma Koridoru'nun ülkemizdeki kara yolu geçişi ise 1912 kilometre olacaktır. 1592 kilometrelik mevcut otoyolumuza ilaveten, Şanlıurfa-Ovaköy arasında 320 kilometre uzunluğunda ve yaklaşık 2 milyar dolarlık yeni otoyol yatırımımızla kara yolu geçişi tamamlanacaktır."
Stratejik öneme haiz bir diğer koridorun "Zengezur" olduğuna işaret eden Uraloğlu, bu koridorla gerek Azerbaycan'a gerek Türk cumhuriyetlerine ve gerekse Uzak Doğu'ya doğrudan bağlantı sağlanacağını söyledi.
Bakan Uraloğlu, 6 Şubat tarihli depremlerin ardından Bakanlığının yürüttüğü çalışmalar hakkında bilgi vererek, "Deprem konutları bağlantı ve rezerv alanlarının 180 kilometre uzunluğundaki bağlantı yolları ile altyapısı Bakanlığımız tarafından yapılmaktadır. Çalışmalarımıza yoğun bir şekilde devam etmekteyiz." diye konuştu.
"MİLLİ MAÇIMIZ 90 DAKİKA, BİZ ANKARA'DAN İSTANBUL'A 80 DAKİKADA GİDECEĞİZ"
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, 2024 yılı için 661 milyar lira olan bütçe teklifinin 348 milyar lirasının yatırımlara ayrıldığını kaydederek, etüt proje çalışmaları devam eden hatlardan Afyonkarahisar-Burdur, Kırıkkale-Kırşehir-Aksaray, Şanlıurfa-Mardin, Malatya-Elazığ-Diyarbakır, Gölbaşı-Adıyaman-Kahta, Nurdağ-Kahramanmaraş hızlı tren hatlarının etüt proje çalışmalarını tamamlayacaklarını bildirdi.
Yaklaşık bin 100 köye daha 4.5 G teknolojisi ile mobil geniş bant hizmeti götüreceklerini bildiren Uraloğlu, savunma sektörü için Ulusal Siber Kalkan 2024 tatbikatını gerçekleştireceklerini ifade etti.
Uraloğlu, 5G yol haritasının belirlenmesine yönelik çalışmalara devam ettiklerini söyleyerek, Bu geçişi ülkemiz için en uygun zamanda, yerli ve milli üretimi destekleyecek şekilde yapacağız." dedi.
Erzurum-Kars güzergahında bölgesel turistik tren seferlerini başlatacaklarını, Çeşmeli-Kız Kalesi otoyol çalışmalarını hızlandıracaklarını anlatan Uraloğlu, Akdeniz Sahil Yolu'nun yapım çalışmalarına devam edeceklerini kaydetti.
Bakan Uraloğlu, gelecek yıl Aydın-Denizli Otoyolu'nun 74 kilometre uzunluğundaki 2. kesimi, TEM Edirne-Karaağaç Bağlantı Yolu, Bergama-Soma Yolu, Ankara-Çankırı Yolu Akyurt Geçişi, Çayırhan Köprüsü ve Bağlantı Tüneli, Erdemli-Silifke-Taşucu Yolu Altınorfoz Viyadüğü, Osmaniye Batı (Sakızgediği) Kavşağı, Çiğdemli-Kadışehri İl Yolu, Ordu-Topçam-Mesudiye Dere Yolu, Kahta-Narince-Nissibi Yolu, Siirt-Kurtalan Yolu, Yusufeli Merkez Viyadüğü, Tatvan-Bitlis-Baykan Yolu, Van Çevre Yolu, Bursa ili Çalı Yolu 2. etabı, Balıkesir Kuzey Çevre Yolu 1. etabı, Yenişehir-Bilecik Devlet Yolu, Simav Çevre Yolu, İznik Çevre Yolu, Bursa TEKNOSAB Kavşağı, Aşık Şenlik Tüneli'ni tamamlayarak milletin hizmetine sunacaklarını bildirdi.
İSTANBUL'DAKİ RAYLI SİSTEM PROJELERİ
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, bazı projelere ilişkin görselleri milletvekillerine göstererek, İstanbul'da 5 kent içi raylı sistemin 3'ünü birkaç ay içerisinde bitirip hizmete açacaklarını söyledi. Uraloğlu, şunları kaydetti: "İstanbul Havalimanı-Gayrettepe Metro Hattı'nda inşallah Gayrettepe-Kağıthane arasını yakında bitiriyoruz. Halkalı-Başakşehir arasının Kayaşehir-İstanbul Havalimanı arasını önümüzdeki aylarda bitiriyoruz. Tam çevreci, turistik bir proje olan Sirkeci- Kazlıçesme kentsel dönüşüm hattını hayata geçiriyoruz. Bakırköy-Bahçelievler-Kirazlı Metro Hattı'nı da inşallah önümüzdeki aylarda bitiriyoruz. Milli maçımız 90 dakika, biz Ankara'dan İstanbul'a 80 dakikada gideceğiz, süper hızlı trenle bunu gerçekleştireceğiz."
Amanoslar'ı, Dörtyol-Hassa Projesi ile hem demir yolu hem kara yolu tünelleriyle geçeceklerini anlatan Uraloğlu, "Kalkınma Yolu ile ilgili projeleri size aktardık, bunu da inşallah yakından takip ediyoruz; bakan, başbakan, devlet başkanı seviyesinde görüşüyoruz, bunun bütün aşamalarını da inşallah hayata geçireceğiz. Zengezur Koridoru; Ermenistan topraklarından geçmesini planladığımız, orada 'Buradan geçilmez.' diye konuşuluyordu, halbuki şimdi gelinen süreçte Paşinyan artık bu koridorun kendi topraklarından geçmesi gerektiğini söylüyor. Bunu hayata geçireceğiz Allah'ın izniyle." diye konuştu.
"İSTANBUL'UN NÜFUSU 25 MİLYON OLURDU"
Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nü raylı sistemle de geçeceklerini anlatan Uraloğlu, "Boğazı tekrar geçmiş olacağız. Kapıkule'ye kadar demir yolu hattımızı ulaştırmış olacağız. Bursa'nın demir yolunu takip ediyoruz, 2025-2026'da bitireceğiz. Ankara-İzmir yüksek hızlı trenini de çok hızlı bir şekilde çalışmaya devam ediyoruz. Yerköy-Kayseri; burayı bitiriyoruz inşallah. Artık Karadeniz'e ulaştırıyoruz, önce Çorum'a, sonra Samsun'a raylı sistemi götüreceğiz." bilgilerini paylaştı.
Bakan Uraoğlu, 57 havalimanı yaptıklarını vurgulayarak, "Sabiha Gökçen Havalimanı'nın ikinci pistini bitirdik, önümüzdeki günlerde açıyoruz inşallah. Çukurova Havalimanı'nı önümüzdeki ay bitiriyoruz. Bayburt, Gümüşhane ve Yozgat havalimanlarına da devam ediyoruz. Haziran ayında inşallah 6A uydusunu uzaya fırlatıyoruz. İstanbul tersaneyi bitirerek birinci bölümünü hayata geçireceğiz. Bizim yaptığımız projeler sadece bir ulaşım projesi değildir, sadece yük ve yolcu taşımıyoruz. Biz hayata geçirdiğimiz projelerle insanımızı kendi memleketinde, kendi yöresinde istihdam ediyoruz. Eğer biz bu projeleri hayata geçirmesek İstanbul'un nüfusu 25 milyon olurdu, bunu lütfen unutmayalım." ifadelerini kullandı.
TBMM Genel Kurulfnda, bütçe üzerindeki konuşmaların ardından soru-cevap bölümüne geçildi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, 6 Şubat depremleriyle Karadeniz'deki fırtınada hasar gören balıkçı barınakları ile ilgili çalışma yürüttüklerini belirtti.
Depremde hasar gören Hatay Havalimanı'nın hemen yakınında 4 yer tespiti yaptıklarını ancak hiçbirinin havalimanı kriterlerine uymadığını ifade eden Uraloğlu, "Mevcut yerdeki kodu yaklaşık 4,5 metre yükselterek aynı yere yapacağız. Çünkü burada başka bir alternatif yok maalesef." dedi.
Uraloğlu, Türk boğazlarından geçen gemilerden alınan "Altın Frank" miktarının artırıldığını dile getirerek, 35 milyon dolar olan gelirin bu vesileyle yıllık 185 milyon dolara çıktığını kaydetti.
Önemli sanat yapıları denilen köprüler, viyadükler, tünellerle ilgili depreme dair çalışmaların yürütüldüğünü ve iyileştirmeler yapıldığını anlatan Uraloğlu, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nün askı halatlarının 236'sının yenilendiğini, 4'ünün de önümüzdeki günlerde yenileceğini söyledi. Uraloğlu, ulaştırma yapılarının, olası bir depremde "aort damarları gibi çalışacağını" vurguladı.
Uraloğlu, Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren hattını 2026 sonu ya da 2027 yılında tamamlamayı planladıklarını dile getirdi.
Yap-işlet-devret projelerinin hem bir yapım hem de finansman modeli olduğuna işaret eden Uraloğlu, her ikisinin de bir arada düşünülmesi gerektiğini söyledi.
Yapılacak yolun önce maliyetinin, sonra Türkiye'nin kredibilitesinin, sonra da hangi garantiler verilirse o yolun yapılacağının hesaplanacağını belirten Uraloğlu, şöyle konuştu: "Yapım döneminde devletin cebinden para çıkmaz ama işletme döneminde mutlaka garanti vermemiz gerekir. Çünkü bu, yabancı sermaye girişi olduğu için bunu vermediğiniz takdirde böyle bir yatırım alamazsınız. Osmangazi Köprüsü'nün, 426 kilometre otoyolu da kattığımızda 6,9 milyar dolar sadece yapım maliyeti vardır. Bunun finansmanını, 15 yıllık da işletme süresini kattığınız zaman bu yaklaşık 13 milyar dolar gibi bir rakama tekabül ediyor. Bizim verdiğimiz garanti ise yaklaşık 12,5 milyar dolar civarındadır. Hesabı bu şekilde yapmamız lazım. Çanakkale Köprüsü yine 101 kilometre otoyolla beraber yapılmıştır. Oradaki yapım maliyeti de 2 milyar 537 milyon avrodur."
Zafer Havalimanı ile ilgili eleştirileri de yanıtlayan Uraloğlu, "Bazı olağanüstü durumlarda bunlar can simidi gibidir. Bugün yeterince kullanılmıyor olabilir ama yarın bunlara ihtiyacımız olacaktır. Bu planlamayı doğru yapmak lazım." değerlendirmesinde bulundu.
Ankara-Kırıkkale-Delice otoyolunun teklif çıkmadığı için 3 defa ertelendiğini ifade eden Uraloğlu, "Şimdi 3 tane teklif geldi. Biz de bu tekliflerden en ekonomik olana ihaleyi yaptık. İhalelerde gerekli rekabet de sağlandı." dedi.