ERZURUM
ATAÜNİ Çevre Sorunları Araştırma Merkezi Mart-2013 e-bülteni yayımlandı. Bültende Erzurum Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün Ar-Ge Çalışmalarına yer verildi. Bültende Müdürlük tarafından 8 önemli projenin hazırlanarak onaya sunulduğu açıklandı.
e-ÇEVRE BÜLTENİ
Bülten’de Erzurum Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından hava kirliliğini azaltmaya yönelik faaliyetler çerçevesinde kaloriferci ve apartman yöneticilerine bilgilendirme semineri verildiği, kalorifer ve soba yakma teknikleri ile ilgili el ilanları dağıtımı gerçekleştirildiği ve son olarak da ulusal ve yerel kanallarda yayınlanmak üzere yine soba ve kalorifer yakma tekniklerini konu alan 2
kamu spotu hazırlandığı belirtildi.
AR-GE ÇALIŞMALARI
e-Bülten’de yapılan açıklamaya göre Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü Ar-Ge çalışmaları kapsamında
Avrupa Birliği Eğitim ve Gençlik Merkezi Hayat Boyu Öğrenme Programı: ‘Temiz Hava Solumak İstiyoruz’ başlığı altında taşıtlara bağlı hava kirliliğinin azaltılma yöntemlerinin incelenmesi konulu proje hazırlandığı kaydedildi.
KUDAKA, DAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı bazında 8 projenin gerçekleştirildiğinin vurgulandığı raporda, KUDAKA bazında, ‘Tabiat Varlıklarımızı Görelim’ başlıklı il tabiat varlıklarının tanıtımını ve
görselliğini artırmaya yönelik proje ile ‘Havamız Temiz Turistimiz Bol Olsun’ başlıklı projelerinin gerçekleştirildiği açıklandı.
ENERJİ VERİMLİLİĞİ
Müdürlükçe, Kalkınma Bakanlığı DAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı bazında, ‘Erzurum kent merkezinde enerji verimliliğinin yükseltilmesi’ başlıklı proje ile ısı yalıtımı yapılmayan belirlenecek teknik kriterlere göre seçilecek konutlarda yüzde 25 vatandaş desteği ile 2014-2018 yılları arasında 5 yıllık bir süreç içinde 125 bin metrekare ısı yalıtımı yaptırılması konusunda öneriler sunuldu.
‘Erzurum ilindeki kamu binalarında enerji verimliliğinin yükseltilmesi’ başlıklı proje ile de il içinde ısı yalıtımı yapılmayan belirlenecek teknik kriterlere göre seçilecek kamu binalarından 2 ana okulu, 2 ilköğretim okulu, 2 lise, 2 sağlık ocağı, 2 çocuk yuvası, 2 huzurevinin 2014-2015 yılları arasında 2 yıllık süreç içinde 60 bin metrekare ısı yalıtımı yaptırılması konusu gündeme getirildi..
‘Erzurum ilindeki tabiat varlıklarımızı tanıyalım ve geliştirelim’ başlıklı proje ile İl Müdürlüğü sınırları içinde tescilli ve tescil aşamasında olan tabiat varlıklarının turizm işletmelerine tanıtımlarının yapılarak görünürlüğünün ve turizm potansiyellerinin artırılmasının amaçlandığı kaydedildi.
ENERJİ KAYNAKLARI
Bültende, ‘Erzurum ili kırsal kesiminde yeni enerji kaynaklarının geliştirilmesi’ başlıklı proje ile hayvancılık potansiyeli yüksek olan 3 pilot köyde kurulacak biogaz tesisi ile hem hayvansal atıkların değerlendirilmesinin sağlanacağı, hem enerji üretimi gerçekleştirileceği, hem de üretim sonrası kalan organik madde içeriği yüksek olan kompost gübrenin tarımda değerlendirilmesinin amaçlandığı bildirildi.
ATIK YAĞLARIN GERİ DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
e-Çevre bülteninde Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünün çalışmaları bazında,“ Erzurum ilinde atık yağların geri dönüşüm sürecine bizde katılalım başlıklı proje ile şehir kanalizasyon şebekelerine ve atıksu arıtma tesislerine büyük yük getiren atık yağların kaynağında toplanarak biodizel denilen bir yakıt türüne dönüştürülerek geri kazanımına yönelik hazırlanarak sunulmuştur. Çevre ve şehircilik konularında İl Müdürlüğü tarafında 3 ajansa toplam 8 proje hazırlanmış, bunların proje kabulleri beklenmektedir.”denildi.
ERZURUM’DA HAVA KİRLİLİĞİNİ AZALTMAK İÇİN BİNALARDA ISI YALITIMININ DEVLET DESTEĞİ İLE SAĞLANMASI PROJESİ
Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü projeleri arasında özellikle hava kirliliğinin azaltılması, ısı tasarrufunun
sağlanması, temiz enerji kaynaklarına yönelinmesi konusu önemli yer tuttu. Bu kapsamda, en önemli çalışmanın il bazında 2010 yılı öncesinde yapılan ısı yalıtımı olmayan özel ve kamu konutlarının ısı yalıtımlarının yapılması ya da yaptırılması konusunda önemli çalışmalar planlandığı kaydedildi.
e-bültende enerji konusunda şu bilgilere yer verildi: Ülkemiz enerji için kullanılan yakıtları dışarıdan satın almaktadır. Bu enerjinin yüzde35’i binalarda kullanılmaktadır. Binalardaki enerjinin ise yüzde70’i ısıtma ve soğutma için kullanılmaktadır. Binalarda ısı yalıtımı dış cephede, çatıda, kapı ve pencereler ile ısı taşıyan tesisat borularında yapılmaktadır. Fazla enerji tüketimi ile kullandığımız fosil yakıtlardan
salınan karbon ve kükürt bileşimleri küresel ısınma, sera gazı, asit yağmurları ve inversiyon
olayları gibi olumsuz çevre koşulları meydana getirip, canlı ve cansız tüm çevre öğelerini
olumsuz etkilediği gibi kentimizde kış turizmini de olumsuz etkilemektedir.
Kış sezonunun soğuk ve uzun geçtiği ilimizde temiz enerji kaynağı olan doğal gaz kullanımı halen istenen düzeyde yaygınlaştırılamamış, vatandaş doğal gazla ısınmanın kömürle ısınmaya göre daha zor olacağı kanaatini taşımaktadır. Bunun en büyük sebebi ise binalarda ısı yalıtımının olmamasıdır. Binalarda yapılacak ısı yalıtımı ile yaklaşık yüzde 50 ısı ve yakıt tasarrufu sağlanacaktır. TÜİK verilerine göre ilimizde 163 bin 147 adet konut bulunmaktadır. Erzurum İnşaat Mühendisleri odası verilerine göre bu konutların yüzde 65’i binalarda enerji performansı yönetmeliği kriterlerine uymamaktadır. İlimizde ısınma amacıyla yıllık 100 bin 925 ton ithal kömür, 27 bin ton yerli kömür olmak üzere toplam 127 bin 925 ton kömür, 140.498.940 m3 doğal gaz kullanılmakta, bir konutun ortalama olarak yıllık 20 bin m3 doğal gaz sarfiyatı, 2 bin 500 kg da kömür sarfiyatı olmaktadır. İl Müdürlüğümüz tarafından bu olumsuzlukları gidermek için hazırlanan proje çerçevesinde alınacak termal kameralarla yapılacak ölçümler sonucu en fazla ısı kaybı olan binalar seçilip, bu binaların depremsellikleri de kontrol edildikten sonra, konutların sahiplerinin tüm yalıtım bedelinin yüzde 25’ini karşılamaları talep edilecek. Yüzde 25 bedeli ödemeyikabul edecek olan konut sahiplerinin konutlarında Müdürlüğümüzce hazırlanacak tekniğine uygun ısı yalıtım işlemleri hizmet alımı yoluyla yaptırılacaktır. Projenin amacı, Erzurum kent merkezinde ısınma amaçlı kullanılan fosil yakıt miktarını azaltmak, temiz enerji kaynağı olan doğal gazla ısınmaya geçmeyi teşvik etmek, enerji tasarrufu sağlamak ve kış turizmini olumsuz etkileyen hava kirliliğini azaltmaktır.”
PROJE HEDEFLERİ
e-çevre bülteninde İl Müdürlüğünce hazırlanan projelerdeki amaç ise şöyle açıklandı: “
Hazırladığımız projede hedeflerimiz; Yıllık süre içinde toplamda 125 bin m2 ısı yalıtımı yapılması, Konut başına kullanılan yakıt miktarı ve ödenen tutarında en az yüzde 50 tasarruf
Sağlanması, Konut başına salınan emisyon gazlarının yüzde 50 azaltılması., Isı yalıtımı yapılan ve fosil yakıt kullanan binaların en az yüzde 50 sinde merkezi sistem doğal gazlı ısıtma sistemine geçilmesinin sağlanması.
İHTİYAÇ VE SORUNLAR
Projenin ortaya çıkmasındaki ihtiyaç ve sorunlar ise şöyle belirtildi: “ Erzurum kent merkezinde hava kirliliğinin yüzde 65’ini oluşturan ısınma kaynaklı kirliliğinin azaltılması için İl Müdürlüğümüz ve yerel yönetimler tarafından fosil yakıtlarla ilgili sıkı denetim yapılmakta, halk daha temiz enerji kaynağı olan doğal gaza yönlendirilmeye çalışılmaktadır. Ancak binalarda dış cephelerdeki ısı yalıtımının olmaması, kışın soğukların -30 oC seviyelerine kadar indiği kentimizde doğal gaz, ısınmada yetersiz kalmakta ve aşırı maliyete yol açmakta, vatandasın kömürden vazgeçmek istememesine neden olmaktadır. Binalarda dış cephe yalıtım maliyetleri konut basına yaklaşık 5 bin TL olması yalıtım yapılmasını maddi
olarak zor kılmaktadır. Ancak proje ile vatandaştan maliyetin yüzde 25’ini karşılaması kaydıyla
dış cephe yalıtımının yapılması hem temiz enerji kaynağı olan doğal gaza geçilmesini
kolaylaştıracak, hem vatandaş tarafından daha az ısınma bedeli ödenecek, hem de hava kirliliğinde azalma olacaktır. Projenin 5 yıllık süreci sonunda ortalama bin 250 konutta yalıtım yapılacağı
düşünüldüğünde her bir aile 4 kişi olarak kabul edildiğinde maddi olarak 5 bin kişi yerel
anlamda, kent merkezinde yaşayan halk ise hava kirliliğinin azalması sonucu genel anlamda
fayda sağlayacaktır”