Doğu’da Hukuk Zirvesi

IŞIK ÇAPANOĞLU
KARS (İHA) - Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) önderliğinde Yargıtay Başkanlığı’nın katkılarıyla düzenlenen Hukuki Müzakere Toplantıları’nın (HMT) güz dönemi ilk toplantısı Kars’ın Sarıkamış ilçesinde yapıldı.
Yargı organları arasında uygulama birliği sağlamak amacıyla, HSYK tarafından düzenlenen, Yargıtay ve Danıştay’ın proje ortağı olduğu, yılda iki kez bahar ve güz dönemlerinde düzenlenen Hukuki Müzakere Toplantıları’nın (HMT) güz dönemi ilk toplantısı Sarıkamış ilçesinde bir otelde düzenlendi. Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve tüm aziz şehitler anısına Saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşının okunmasıyla başlayan programda, katılımcılara Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından hazırlanan tanıtım filmi izletildi. Ardından programının açılış konuşmasını Kars Cumhuriyet Başsavcısı Mustafa Köylü, yaptı.
Yargı organları arasında uygulama birliğini sağlamak ve yargıya olan güveni artırmak amacını taşıyan Hukuki Müzakere Toplantıları’nın önemine değinen, Başsavcı Mustafa Köylü; “Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun çok değerli üyeleri, Yargıtay’ımızın kıymetli temsilcileri, sayın Genel Sekreterim, meslektaşlarım öncelikle hepinizi saygı ve sevgiyle selamlıyorum. Sizleri Serhat şehrimiz Kars’ın kaz ve Şehitleriyle bilinen ilçesi Sarıkamış’ta ağırlamaktan büyük bir onur duyduğumuzu ifade ederek sözlerime başlamak istiyorum. Her karış toprağı şehitlerimizin aziz kanlarıyla ıslanarak, vatanımız olmuş Sarıkamış’ımıza hoş geldiniz, şerefler verdiniz. Bildiğiniz gibi HSYK tarafından yargının daha etkin ve verimli bir şekilde çalışabilmesini temin amacıyla, yargının tüm paydaş kurumlarıyla işbirliği içerisinde çeşitli projeler yürütülmektedir. Bu projeler içerisinde, yargı organları arasında uygulama birliğini sağlamak ve yargıya olan güveni artırmak amacını taşıyan Hukuki Müzakere Toplantıları bu projeler içerisinde en önemlilerindendir. Siz değerli meslektaşlarımın yapacağı toplantı ve müzakerelerle bu amaca büyük katkı sağlayacağına inancım tamdır. Her bir vesileyle yapılan tüm projelerde yurdun en ücra noktasındaki meslektaşlarımızın dahi görüş ve önerilerini dikkate alarak, hukukumuzun gelişmesi ve adalete olan güvenin artırılmasında büyük katkısı olan HSYK üyelerimize, Yargıtay’ın çok değerli katılımcılarına, Genel Sekreterimize ve Tetkik hakim arkadaşlarımıza teşekkürü bir borç biliyorum. Bu vesileyle siz değerli meslektaşlarımın çalışma ve müzakereleriyle elde edecekleri sonuçların öncelikle hukukumuza, mesleğimize ve tüm ülkemize hayırlı olmasını temenni ediyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum” dedi.
Yargının daha etkin ve verimli bir şekilde çalışabilmesini temin etmek amacıyla, Yargıtay ile HSYK tarafından çeşitli çalışmalar ve projeler yürütüldüğünü belirten, Yargıtay 7. Ceza Dairesi Üyesi Kerim Tosun; “Bunlar içerisinde en önemlisi, ‘Hukuki Müzakereler Projesi’dir. Bu projede temel amaç; yargı hizmetlerinde kalite ve güveni artırmak, yargının tüm kurumlarının işbirliği içinde çalışmalarını sağlamak, hakim ve savcıların karar verişlerinde ortaya çıkan farklı uygulamaları ortadan kaldırmak, sonuç olarak uygulama birliği sağlayarak içtihat hukukumuzun geliştirilmesini sağlamaktır. Bu toplantılara Yargıtay olarak en üst seviyede destek verilmektedir. Toplamda 29 Yargıtay üyesi, 53 Tetkik hakimi, 8 Yargıtay Cumhuriyet Savcısı katılacaktır. 2012 yılında açılan bu proje sayesinde ilk defa, Yargıtay üyeleri, Tetkik hakimleri ve Yargıtay Cumhuriyet Savcıları ile ilk derece hakim ve savcıları hukuki konuları tartışmak amacıyla bir araya geldiler. Bu toplantıların olumlu sonuçlarını görmeye başlayınca, bu toplantıların devamı yönünde Yargıtay ve HSYK karar verdi. Bu açıdan da proje ayrı bir önem taşımaktadır. Bu projenin Türk yargısına çok şeyler kazandıracağına dair hiçbir şüphem bulunmamaktadır. Yapılacak toplantıların yararlı, verimli olmasını temenni ederken, organizasyonda emeği geçen herkese teşekkür eder saygılar sunarım” diye konuştu.
Yeni dönemde Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurumu’nun olmazsa olmazının eğitim faaliyetleri olduğunu ifade eden, HSYK 2. Daire Üyesi Hüseyin Serter’de, şunları kaydetti:
“Değerli meslektaşlarım, sevgili katılımcılar, hepinizi saygıyla, sevgiyle selamlıyorum. Sizlerle Serhat ilimiz Kars’ın güzel ilçesi Sarıkamış’ta birlikte olmaktan duyduğumuz mutluluğu, memnuniyeti ifade ederek sözlerime başlamak istiyorum. Değerli meslektaşlarım yeni dönemde Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurumumuzun olmazsa olmazı eğitim faaliyetleri. Biz göreve geldiğimiz 2010 yılı Ekim ayından itibaren eğitim faaliyetlerine özellikle önem ve ağırlık verdik. Eğitim faaliyeti derken, her alanda meslek için eğitim olsun, bu tür toplantılar olsun bunları süratle yerine getirmeye ve meslektaşlarımızla her vesileyle bir araya gelmeye bir arada olmaya gayret ettik. Sonuç itibariyle bu değişim sürecinde bir taraftan HSYK’nın yeni kurumsal yapısına kavuşması, bir taraftan da bu değişimin arızasız gerçekleşmesi amacıyla yoğun bir faaliyet içerisinde, bu 3 yıllık süre içerisinde yoğun faaliyette bulunduk ve devam ediyoruz. Sizlerden aldığımız yetkiyle, sizleri temsil amacıyla bulunduğumuz şuan ki HSYK üyeliği görevini de son güne kadar aynı gayret ve azimle sürdürmeye devam edeceğiz. Birlikte inşallah Türk yargısının sorunlarını çözmeye talibiz. Değerli meslektaşlarım 2013 yılı itibariyle planlanan eğitim faaliyetinde toplam 8 bin 500 arkadaşımızla birebir temas etme, bu tür toplantılarda yada seminerlerde bir arada olma imkanı bulduk. Bunun büyük kısmını gerçekleştirdik ve yılsonuna kadar tamamlayıp hedefe ulaşmayı planlıyoruz. Eğitim faaliyetinin değişik bir alanı olan ve şimdiye kadar belki de çok fazla hayatımıza girmeyen Hukuki Müzakere Toplantıları adı altında gerçekleştirilen bu toplantıların ilkini de geçen yıl Kasım ayı itibariyle yaptık ve ilk defa doğması, planlanması 2012 yılının Mayıs ayında yapıldı. Bilindiği üzere Yüksek yargı ve ilk derece yargısını bir araya getirmek gerçekten önemli. Ülkemizde yargı birliğini gerçekleştirmek adına yapılacak gayretlerin en önemlisi, en başında belki gelmekte. Bu amaçla 2012 yılı Mayıs ayında Ankara Hakim evinde bir toplantı gerçekleştirdik ve bu tür bir projeye yüksek yargımızın adli yargıda Yargıtay, idari yargıda Danıştay olmak üzere desteği olmaksızın yapılamayacağını bildiğimizden dolayı yüksek yargımızın desteğini almak amacıyla böyle bir toplantı planladık ve onlarında desteğini alarak bu projeye Kasım ayı itibariyle başladık. İlk toplantılar belki biraz daha arzuladığımız hedeften düşük seviyede gerçekleşti bununda sebebi olarak yeterli duyuruyu teşkilatımıza yapamadığımız gibi bir sonuçla karşılaştık. Ancak bu toplantılar sonradan yapılacak toplantıların hazırlığı niteliğinde bizde belki o hazırlığı yaşamamıza vesile oldu ve 2013 yılının Mayıs ayı itibariyle ikinci ayağını gerçekleştirdik çok başarılı geçti ve çok güzelde dönüşlerini aldık bu toplantıların. Şimdide ilk defa Sarıkamış’ta güz dönemi 2013 yılı Hukuki Müzakere Toplantılarının başlangıcını sizlerle birlikte gerçekleştirmek, açmak imkanına kavuştuk. Bir kere daha ifade etmek istiyorum; sizlerle beraber olmaktan son derece mutluyuz. Biz HSYK üyeleri olarak bu toplantılara mümkün olduğunca bizzat katılmak istiyoruz. Sizlerle yüz yüze temas etmenin ayrı bir güzellik olduğuna inanıyoruz. Bu amaçla 3 arkadaşımızla beraber buraya geldik. Yine birlikte bu toplantıyı gerçekleştirmek üzere Yargıtay’dan üye arkadaşlarımız aramızda, Tetkik hakimlerimiz aramızda, adalet akademimizden bir temsilcimiz var ve yüksek yargı ile ilk derece yargısını hukuki konuları enine boyuna tartışmak amacıyla aynı masa etrafında toplayıp çağdaş, uygar bir tartışma ortamını sizlere sunmak istiyoruz. Amacımız budur. Bu şekilde hukuki konuların tartışarak daha güzel sonuçlara ulaşacağını ve yargıda sorunların bu temel üzerinden çözüleceğine inanıyoruz. Değerli meslektaşlarım, bu toplantının formatı bir eğitim toplantısı değil. Karşılıklı görüş alış verişi her kıdemden, her yöreden meslektaşlarımızı bir araya getirerek yöresel özelliklere göre değişiklik gösterebilecek hukuki sorunların, yada görev yapılan yere büyüklük, küçüklük, nüfus sayısına, demografik yapısına göre değişiklik gösterebilecek hukuki sorunların tartışılmasını amaçlıyoruz. Sonuç itibariyle Cumartesi günü öğlenden sonrada tartışılan konuların bir rapor halinde sunumu yapılacak. Format bu şekilde. Bunun şu şekilde önemi var. 2-3 hukukçu bir araya geldiğimizde her türlü konuyu tartışırız, enine boyuna konuşuruz ancak ortada yazılı bir metin yoktur. Söz uçar yazı kalır düsturu gereğince, bu konuşulanların, bu fikirlerin, ileri sürülen görüşlerin yazıya, yaprağa dökülmesi çok önemli. Bunları daha sonra HSYK sitesinde de yayınlıyoruz. Bakanlığımıza, diğer yüksek yargı organlarımıza da iletiyoruz ve bu şekilde yasal değişiklikler yada mevzuat değişiklikleri gerektiren hususlarda bir ışık tutucu, bir yol gösterici adeta bir yol haritaları ortaya çıkıyor, bu açıdan bu çok önemli. Önümüzdeki dönemde bilindiği üzere İstinaf mahkemelerinin kurulmasıyla ilgili çok ciddi gayret ve çalışmalar devam ediyor. Şuanda Yargıtay’ımızda daireler arasında görüş farklılıkları var, daire içerisinde birden fazla heyet faaliyette ise heyetler arasında bile görüş farklılıkları olduğunu düşünürsek 15 ayrı yerde İstinaf mahkemelerinin faaliyete geçmesi durumunda, 15 ayrı Yargıtay’ın adeta farklı görüşlerde benzer aralıklara karar vermesi gibi bir yargı birliğini bozucu, zedeleyici bir görüntü ortaya çıkabileceği gibi bir düşünceden hareketle, bu yargı birliğini sağlamak amacıyla bununda bir hazırlık olacağını düşünüyoruz bu tür toplantıların. O yüzden son derece yararlı olduğu düşüncesindeyiz ve sizlere de bu şekilde ulaşmaya gayret ediyoruz. Sizlerinde katkılarını, düşüncelerini bekliyoruz. HSYK olarak bu dönem de biz bu tür toplantılara iştirak ettiğimizde, sizlerin karşısına çıkarak kendimizi de denetime açmış olduğumuzu düşünüyoruz. Sizlerle muhatap olarak, sorularınıza muhatap olarak birebir şeffaflığı sağladığımızı düşünüyoruz. Ulaşılmaz insanlar olarak Ankara’da görev süremizi doldurmak istemiyoruz. Bunu bir kere daha açıklıkla ifade etmek istiyorum. Teşkilatımızla kaynaşıp, ortak akılla Türk yargısının sorunlarına inşallah hep birlikte çözeceğiz. Değerli arkadaşlarım sizlere daha rahat bir çalışma ortamı sağlamak amacıyla, bu toplantıların açılışı yapıldıktan sonra biz çevre Adliyelerdeki görev yapan arkadaşlarımızı ziyaret ediyoruz. Bu şekilde bir uygulamamız gelişti. Dünde Kars Adliyesindeydik. Kars Adliyesi’nin hizmet binasının maalesef ilk defa gördük bu kadar yakından. Çok kısa sürede yeni binalarına taşınacaklar, Allah tez zamanda kurtarsın diyorum ama bu arkadaşlara da moral takviyesi olması açısında bizzat Adliyelerde ziyaret etmenin önemine inanıyoruz. Türk yargısına, teşkilatımıza ve milletimize hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.”
Hukuki Müzakere Toplantısı’nın usul ve yöntemine ilişkin açıklamalarda bulunan HSYK Tetkik Hakimi Servet Sağlam, “Dün Kars’a geldik, Kars hakkında öğrendiğim şeylerden biride Kars’ın ‘K’ harfiyle meşhur olması oldu. Buranın en meşhur şeyi Kar, Kış, Kıyamet’miş. Daha farklı K’ları da varmış Kaz gibi, bu kar, kış, kıyamet demeden ülkemizin değişik yerlerinden yakından, uzaktan gelen siz meslektaşlarımıza teşekkür ediyoruz. HMT projesine destek verdiğiniz ve buralara kadar geldiğiniz için hakikaten teşekkür etme ihtiyacı hissettim. Ayrıca bizi burada sıcak bir atmosferde karşılayan başta Kars Cumhuriyet Başsavcımız Mustafa Köylü beye ve teknik desteklerinden dolayı Kars Adliyesi personeline de teşekkür ediyorum. Akla gelen ilk sorulardan birisi neden Sarıkamış, daha önceki toplantıları Erzurum, Antalya, Afyon gibi merkezi yerlerde yapıyorduk İstanbul, İzmir gibi. Bu sefer şöyle bir fikir oluştu, gidilmeyen yerlere gidelim, gitmediğimiz yer kalmasın, farklı iller tercih edelim diye düşündük. Kurulumuz bu şekilde düşündü. Dolayısıyla Sarıkamış, Zonguldak, Tekirdağ gibi daha önce gitmediğimiz şehirlerde bu programları yapmaya çalıştık. Sayın üyemizin bahsettiği gibi bu bir eğitim programı değil. Eğitim formatından tamamen farklı monolog, tek taraflı bir çalışma değil. Bu bir müzakere, karşılıklı fikir alış verişi, görüş alış verişi, tecrübe aktarımı. Karşılaştığımız sorunların aktarılması, karşılaştığımız sorunların kendimizce nasıl çözüldüğünün ortaya konulması, ben bu konuyu bu şekilde tecrübe ettim, falanca arkadaşımız bu şekilde tecrübe etti. Yargıtay derki; Urfa’da böyle oluyor ama İzmir’de bu şekilde oluyor gibi ülke genelindeki uygulamayı farklı açıdan yansıtabilir. Dolayısıyla bu toplantının mahiyeti tamamıyla bir müzakeredir. Tek taraflı bir eğitim faaliyeti değildir. Bu nedenle toplantılarda mümkün olduğu kadar her kesin katılım sağlamasını, fikirlerini izah etmesini, ortaya koymasını arzu ediyoruz. Herkese söz hakkı düşmesini arzu ediyoruz. Bu noktada öncelikle moderatör seçilecek, yazı yazma ekibi oluşturulacak. Bu noktada karşılıklı fikirlerin hepsi harmanlanarak, o rapora aksedilmeye çalışılacak. Benim söylemek ihtiyacı duyduğum nokta; raporların ciddi ele alınması gerekiyor. Çünkü biz bunları TMT, HSYK veb sayfamızda yayınlıyoruz. Dolayısıyla başkalarının, kamuoyunun da önüne sunulduğu için bu raporların hassasiyetle ele alınması, her hangi bir soru işaretine meydan vermemesi gerekmektedir. Bu nedenle bu güne kadar özellikle Yargıtay’ımızdan Tetkik hakimlerimiz, Yargıtay Cumhuriyet Savcılarımız hakikaten çok güzel raporlar ortaya koydular. Bunları da zaten mevcut veb sayfamızda yayınlıyoruz. Bu noktada bu raporlara ne kadar katkı verirseniz, raporlar o kadar faydalı olacaktır” şeklinde konuştu.
Konuşmaların ardından katılımcılar günün anısına lobide hatıra fotoğrafı çektirdikten sonra Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından 40 yıl Rusların işgali altında kalan kentte, dönemin Rus Çarı 2. Nikola tarafından sarıçam ağaçlarıyla çivi kullanılmadan Baltık mimarisi tarzında yaptırılan 116 yıllık tarihi köşkü gezdiler. Daha sonra Sarıkamış’ta Şehitlikleri ziyaret eden katılımcılar, 90 Sarıkamış Şehidi ve tüm şehitler için dua ettiler. Ardından toplantının yapıldığı Otel’e dönen katılımcılar gurup çalışmalarına devam ettiler.
Program, bugün gurup sunumlarının ardından telesiyej gezintisi ve akşam düzenlenecek olan canlı müzik programı, halk ozanları atışmaları ve Kafkas Halk oyunları gösterisiyle sona erecek.
Programa, Yargıtay 7. Ceza Dairesi Üyesi Kerim Tosun, Yargıtay Üyesi Önder Aytaç, HSYK Tetkik Hakimi Servet Sağlam, HSYK Genel Sekreter Yardımcısı Neslihan Ekinci, HSYK Üyeleri Hüseyin Serter, İsmail Aydın, Teoman Gökçe, Kars Cumhuriyet Başsavcısı Mustafa Köylü ve ülke genelinden 80 hakim ve savcı katıldı.