Erzurum 6 sıra atladı…

~~Erzurum 2013 yılını ihracat iller sıralamasında 54’üncü sırada tamamladı. 2012 yılına göre 6 basamak yukarıya çıkan ilde 2013 aralık ayında 5.8 milyon dolar, 2013 yılı ocak-aralık döneminde ise 39.5 milyon dolar tutarında ihracat kaydedildi. İlden yapılan ihracat aralık ayı bazında yüzde 85.4’lük oranda yükseldi.
TİM VERİLERİ
Türkiye ihracatçılar Meclisi (TİM) 2013 Ocak-aralık dönemi ihracat verilerini paylaştı. Erzurum’da geçen yılın 12 ayı içinde en yüksek tutarda ihracatın kaydedildiği ay 5.8 milyon dolarla aralık, en düşük tutarda ihracatın yapıldığı ay ise 2.2 milyon dolarla 2013 ocak ayı olarak belirtildi. Erzurum’un ülke payı aralık ayı ihracatında yüzde 0.045, yıllık bazda ise yüzde 0.027 olarak açıklandı.
ERZURUM YILLIK DAĞILIM
TİM verilerine göre, Erzurum’dan ocak ayında 2.2 milyon, şubat ayında 3.3 milyon, mart ayında 2.4 milyon, nisan ayında 2.8 milyon, mayıs ayında 2.6 milyon, haziran ayında 3.1 milyon, temmuz ayında 2.9 milyon, ağustos ayında 3 milyon, eylül ayında 2.9 milyon, ekim ayında 3.4 milyon, kasım ayında 4.4 milyon ve aralık ayında ise 5.8 milyon dolarlık ihracat kaydedildi.
ERZURUM’UN PAYI
TİM Verilerinden yapılan hesaplamalara göre, Erzurum’un aralık ayı ihracat payı KUDAKA Bölgesinde yüzde 93.3, Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinde yüzde  31.2, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 5.79, Türkiye’de yüzde  0.045 oldu. Yıllık pay ise KUDAKA Bölgesinde yüzde 92.2, Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinde yüzde 17.25, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 3.17, Türkiye’de ise yüzde 0.027 olarak gerçekleşti.
BÖLGESEL DAĞILIM
Aralık ayında KUDAKA Bölgesinden 6.3 milyon dolar, Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinden 18.8 milyon dolar, Doğu Anadolu Bölgesinden 101.1 milyon dolar ihracat yapıldığı bildirildi. 2013 yılının Ocak-aralık ayı döneminde ise KUDAKA’dan 42.8 milyon dolar, Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinden 229.3 milyon dolar, Doğu Anadolu Bölgesinden ise 1.2 milyar dolar tutarında ihracat yapıldığı belirtildi.
BÖLGE İLLERİ
12 aylık bazda Erzurum’dan 39.5 milyon dolar, Ağrı’dan 54 milyon dolar,Bingöl’den 10 milyon dolar, Bitlis’ten 3.5 milyon dolar, Elazığ’dan 255.9 milyon dolar, Erzincan’dan 3.1 milyon dolar, Hakkari’den 286 milyon dolar, Kars’tan 460 bin dolar, Malatya7dan 401 milyon dolar, Muş’tan 39.9 milyon dolar, Tunceli’den 21 bin dolar, Van’dan 20.5 milyon dolar, Ardahan’dan 454 bin dolar ve Iğdır’dan ise 131.5 milyon dolarlık ihracat kaydedildi.
İHRACAT ARALIK'TA YÜZDE 9,8 ARTTI
Türkiye'nin Aralık ayında ihracatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9,8 artışla 12 milyar 996 milyon dolar oldu. 2013 yılının tamamında ise toplam 151.7 milyar dolarlık ihracat yapıldı.
Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin Ankara'da açıkladığı ihracat verilerine göre Türkiye'nin Aralık ayında ihracatı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9,8 artışla 12 milyar 996 milyon dolar, 2013 yılının tamamında ise yüzde 0,01 artışla 151 milyar 707 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Birlik kaydından muaf ihraç kalemleri hariç, net mal ihracatının 12 aydaki kümüle artış performansı yüzde 5,8 oldu.
Aralık ayında en fazla ihracatı, 1 milyar 764 milyon dolar ile otomotiv sektörü yaparken, kimyevi maddeler sektörü 1 milyar 603 milyon dolar ihracat ile ikinci sırada, hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü ise 1 milyar 424 milyon dolar ihracat ile üçüncü sırada yer aldı.
Aralık ayında en fazla ihracat artışını yüzde 36 ile tütün sektörü, yüzde 30 ile hububat-bakliyat sektörü ve yüzde 26 ile makine sektörü yakaladı.
2013'ÜN İHRACAT ŞAMPİYONU OTOMOTİV
2013 yılında otomotiv sektörü ihracat şampiyonu oldu. Sektörün ihracatı yüzde 12 artarak 21,3 milyar dolar oldu. İkinci sırayı 17 milyar 441 milyon dolarla kimyevi maddeler sektörü, üçüncü sırayı ise 17 milyar 327 milyon dolarla hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü aldı.
EN FAZLA İHRACAT ALMANYA'YA
2013 yılında en fazla ihracat yapılan 3 ülke sırasıyla Almanya, Irak ve İngiltere oldu. Almanya'ya ihracatımız geçen yıla göre yüzde 3 artarak 13,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Irak'a ihracatımız geçtiğimiz yıla göre yüzde 10 artış göstererek 11,8 milyar dolara yükseldi. İngiltere'ye ihracatımız yüzde 8 artış göstererek 8,5 milyar dolara yükseldi. Bu üç ülkeyi sırasıyla Rusya, İtalya, Fransa, ABD, İspanya, Çin, Hollanda takip etti.
2013 yılında ihracatımızın önemli oranda arttığı ülkeler arasında yüzde 137 artış ile Gine, yüzde 82 artış ile Suriye, yüzde 79 ile Gabon, yüzde 67 artış ile Benin ve yüzde 66 ile Malezya ön sıralarda yer aldı.
'AB' EN FAZLA İHRACAT YAPILAN BÖLGE OLDU
Bölgesel olarak bakıldığında AB yine en fazla ihracat yaptığımız bölge oldu. AB'ye ihracatımız yüzde 7 artarak 61,9 milyar dolara yükseldi. Ortadoğu'ya ihracatımız 2013 yılında yüzde 2 artarak 27,5 milyar dolara yükseldi. 2013 yılında BDT ülkelerine ihracatımız yüzde 11 artarak 18,2 milyar dolara, Afrika'ya ihracatımız yüzde 5 artarak 14 milyar dolara yükseldi.
EN FAZLA İHRACAT İSTANBUL'DAN
2013 yılında en fazla ihracat yapan ilimiz İstanbul oldu. İstanbul, ihracatını yüzde 5 artırdı ve toplam 63,8 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi. İstanbul'u 12,8 milyar dolar ihracat ile Bursa ve 12,7 milyar dolar ihracat ile Kocaeli takip etti. Bursa ilimiz geçen sene 3. sırada yer alıyordu. Bu sene 1 basamak yukarı çıkarak 2.sıraya çıktı. Bu illerimizi İzmir, Ankara, Gaziantep, Manisa, Denizli, Sakarya, Hatay takip etti.
2013 yılında en fazla ihracat yapan ilk 10 ilimiz arasında ihracatını en fazla artıran ilimiz Sakarya oldu. Sakarya ilimiz 2013 yılında ihracatını geçtiğimiz yıla göre yüzde 26 artırdı. Sakarya ilimizi yüzde 13 ihracat artışı ile Denizli, yüzde 11 ihracat artışı ile Ankara takip etti. Gaziantep'in ihracatı yüzde 10, Bursa'nın yüzde 8, İzmir'in ve İstanbul'un yüzde 5 arttı. Hatay'ın ihracatı değişmezken, Kocaeli'nin ihracatı yüzde 3, Manisa'nın ihracatı yüzde 6 geriledi.
TİM Başkanı Büyükekşi konuşmasında Türkiye aşkıyla ihracat yapan tüm ihracatçılara teşekkür etti. Konuşmasına yeni Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci'ye yeni görevinde başarılar dileyerek başlayan Büyükekşi, sanayi ve ihracat camiasından bir bakanın görevi devralmasından ötürü büyük mutluluk duyduğunu belirtti. 2013'ün ihracat değerlendirmesini yapmadan önce ülkenin son günlerde hareketlenen gündemi ile ilgili görüşlerini paylaşan Büyükekşi konuşmasında şu ifadelere yer verdi: "Türkiye, sorunlarının üstesinden gele gele büyür. Çünkü Türkiye demokrasisi, sorunlarını çöze çöze olgunlaşır. Çünkü Türkiye ekonomisi, sıkıntılarını aşa aşa, orta ve uzun vadeli rekabet gücü kazanır. Türkiye bunları aşar. Türkiye'nin birikimi; siyasi ve hukuki sorunlarını çözecek, özgürlükçü demokrasisini yükseltecek, piyasa ekonomisini derinleştirecek olgunluktadır. Ufka bakalım. İstikrar ve güven ortamına sahip çıkan ve büyüyen bir Türkiye var. Gelecek bizimdir."
Konuşmasında 2013 yılı hem Dünya hem de ülke ekonomisi için oldukça hareketli ve zorlu bir yıl olduğunu söyleyen Büyükekşi, "Neredeyse tüm ülkelerin ihracatı ve genel olarak dış ticaret performansı durgundu. Bu yılın başında dünya ekonomisinde büyümenin yüzde 2,8 olacağı öngörülüyordu. Küresel büyüme ne yazık ki bu düşük öngörünün de gerisinde kaldı. Ancak yılın son çeyreğinde gelişmiş ülkelerden belirgin toparlanma ve büyüme sinyalleri geldi. Bunun sonucunda da, dünya ekonomisi 2013 yılını yavaş ve kademeli toparlanmayla bitirdi. Bu gelişmelerden sonra, 2014 yılında sadece ABD'de değil, AB ve Euro Bölgesi dâhil tüm gelişmiş ülkelerde büyümenin daha yüksek oranda gerçekleşmesi bekleniyor. 2007 yılından beri ilk defa bütün gelişmiş ülkelerde büyüme bekleniyor.
2014 yılında dünya ekonomisinde yüzde 3, dünya ticaretinde yüzde 4'lük büyüme bekliyoruz. Dünya ticaretinin 2014 yılında 19,1 trilyon dolara yükseleceğini tahmin ediyoruz. Bu büyüme trendi, ihracatımıza olumlu yansıyacak. Dolayısıyla hem Türkiye hem dünya ekonomisi için 2014 beklentilerimiz göreceli olarak daha iyimser."
TÜRKİYE KÜRESEL EKONOMİK KRİZDEN EN HIZLI ÇIKAN ÜLKELER ARASINDA
Türkiye ekonomisindeki gelişmeleri değerlendiren TİM Başkanı şunları kaydetti: "Dünya ekonomisi için zorlu geçen 2013'te Türkiye geçen seneden daha hızlı büyümeyi başardı. Türkiye, küresel ekonomik krizden en hızlı çıkan ve ekonomik belirsizlikten nispeten daha az etkilenen ülkeler arasında yer aldı.
İhracatımız ise 2013 yılında 151,7 milyar doları aştı. Adım atmadık, mal satmadık ülke bırakmadık. 1 senede düzenlediğimiz ticari heyetlerle Dünyanın etrafında 6 tur attık. Diğer bir ifadeyle 240 bin kilometre yol kat ettik. Düzenlediğimiz 29 ticari heyette 19 bin ikili ticari görüşme gerçekleştirdik. Sayın Cumhurbaşkanımız, Sayın Başbakanımız ve Sayın Bakanımız bizlere her kulvarda destek verdiler. Birçok yurtdışı heyetimizi onların liderliğinde yaptık. 2014 yılında da durmayacağız. Sayın Cumhurbaşkanımızla, Sayın Başbakanımızla ve Sayın Bakanımızla birlikte yine dünyanın dört bir yanına ulaşacağız."
DİKKATLİ OLAMAZSAK BÜYÜMEDE SORUNLAR YAŞAYABİLİRİZ
Merkez Bankası'nın yeni yılda temel olarak tüketici kredilerindeki büyümenin yavaşlatılmasına odaklanacağını vurgulayan Mehmet Büyükekşi, "Burada hassas bir denge var. Dikkatli olmazsak büyümede sorunlar yaşayabiliriz. Aynı gelir seviyesinde vatandaşa, daha fazla tasarruf ettirmek bir dönem sonraki milli geliri düşürebilir. Hem tüketim üzerinde baskı kurup hem de vergiler konusunda rasyonel adımlar atılmazsa, Cumhuriyetin 100. yılı için hedeflenen rakamlara ulaşmak zorlaşabilir. Tüm beklentimiz 2014 yılında bugüne kadar geciktirdiğimiz hamlelerin atılmasıdır. Eğer bu adımlar atılırsa, para ve sermaye piyasaları da pozitif ayrışmaya başlayacaktır.
İhracat cephesinden, özellikle döviz piyasalarındaki oynaklığın asgari olmasına büyük önem veriyoruz. Merkez Bankası'nın politikaları 2014 için hayati öneme sahip. Çünkü parasal genişlemeden çıkış ihtimali, küresel koşulları daha da zorlaştırıyor. Daha değerli dolar, daha yüksek faiz oranları ve daha sıkı finansman koşulları oluşuyor. Gelişen ülkelerden olası sermaye çıkışları ile cari açık, kurlar üzerinde baskı oluşturuyor. Nitekim bunun paralelinde, yeni dönemde daha yüksek faiz oranları ile karşı karşıyayız. Bol ve ucuz likidite dönemi artık sona eriyor" dedi.
ÖNÜMÜZDEKİ 10 YIL BAŞKA BİR 10 YIL OLACAK
Önümüzdeki 10 yıllık sürecin Türkiye için çok daha farklı olacağını belirten Büyükekşi, "Kriz sonrasında basılan paraların geri çekildiği bir dönem olacak. Mevcut durumda Asya piyasalardaki fonların, ABD ve gelişmekte olan ülkelere dönüşü paralelinde gelişmekte olan ülkelerden fon çıkışı devam edecek. Fakat Türkiye bu noktada daha dirençli duruyor.
Türkiye'yi Kırılgan Beşli arasında telaffuz edenler var. Biz Türkiye'nin böyle bir listede yer almaması gerektiğine inanıyoruz. Çünkü bizim diğer ülkelerdeki gibi ciddi kamu bütçe açıklarımız yok. Kamunun borçluluk oranı birçok gelişmiş ülkeden bile iyi durumda. Ancak ekonomimizin yumuşak karnı cari açık.Ekonomimizin daha güçlü yapılanması için, bir diğer deyişle, yeni bir sıçrayış için; yeni bir hikâye, bir nevi yeni bir zihniyet devrimi gerekiyor. Tam da bu noktada, ihracatı öne çıkaran politikalara ve araçlara ihtiyacımız var. 2023'te belirli sektörlerde dünya liderliği hedefliyoruz. Artık sektörel önceliklerde mutabık kalmamız gerekiyor" diye konuştu.
CARİ AÇIK DEĞİL, İNOVASYON AÇIĞIMIZ VAR
Türkiye'nin cari açık sorunu değil, aslında inovasyon açığı sorunu olduğunu belirten TİM Başkanı "İşte bu yüzden katma değerli ihracat artışı bizim en büyük çıkış noktamız. Bunun yolu da inovasyon, Ar-Ge, tasarım ve markalaşmadan geçiyor” ifadesini kullandı.
Büyükekşi şöyle konuştu, "İnovasyon konusunda çok güzel bir ivme yakaladık. Her yıl yaptığımız Türkiye İnovasyon Haftası etkinlikleri ülkemize inovasyon konusunda yeni bir soluk getiriyor. Biz bu yılki İnovasyon Haftası ile şu gerçeğin farkına bir kez daha vardık. Türkiye'nin büyük bir inovasyon potansiyeli var. Bunu neden söylüyorum? Çünkü bu yıl 28-30 Kasım tarihleri arasında düzenlediğimiz etkinliklerimize tam 26 bin kişi katıldı. Etkinliğe katılamayan yaklaşık 20 bine yakın kişi ise online platformlar aracılığıyla etkinliklerimizi takip etti.
Yani kelebek etkisi misali? Biz bir başlangıç yaptık. Kanat çırptık. Sonrasında inovasyonla fırtına yarattık. Sanayicinin alın teri ile akademinin akıl terini buluşturduk. 7'den 70'e Türkiye'ye inovasyon iklimini aşıladık. İnovasyon bilincini yaymaya yönelik çabalarımız bu yıl da artarak devam edecek."
2014 YILINDA YENİ TİM PROJELERİ
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi yeni yılda TİM'in yeni projelerini de değerlendirdi; "İlk kez Türkiye İnovasyon Haftası'nda açıkladık. Bu yıl İnovasyon Endeksi projesinin startını verdik. Türkiye'nin en inovatif şirketlerini İnovasyon Liginde yarıştıracağız. İnovasyonla rekabet gücümüzü artıracağız, katma değere odaklanacağız. Türkiye'den daha fazla küresel marka yaratılması konusunda öncülük yapmaya devam edeceğiz. Türkiye markasını çalıştık. Tüm paydaşlarımızın üzerinde mutabık kaldığı kavramsal çerçeve, logo ve sloganı belirledik. İnovasyonda bayrak taşıyıcı rolünü üstlendik, markalaşmada da aynı rolü üstleneceğiz".
TARIM İHRACATI 21,3 MİLYAR DOLARI AŞTI
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, bitkisel, hayvansal ürünler, ağaç ve orman ürünleri ihracatının yıllık bazda ilk kez 21,3 milyar doları geçtiğini bildirerek, “Tarım sektörü ihracatı, 2013 yılında ağaç ve orman ürünleri dahil 21,3 milyar doları aşarak rekor kırdı” dedi.
Bayraktar, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) bugün açıkladığı ihracat rakamlarına göre 2013 yılında bitkisel ürünlerde 14 milyar 905 milyon 493 bin, hayvansal ürünlerde 1 milyar 988 milyon 676 bin dolar, ağaç ve orman ürünlerinde 4 milyar 458 milyon 639 bin dolar, toplam tarımda ise 21 milyar 352 milyon 808 bin dolara yükseldiğini bildirdi. Şemsi Bayraktar, 2012 yılında ağaç orman dahil tarım ihracatının 19 milyar 127 milyon 253 bin dolar olduğunu hatırlattı. Bayraktar, buna göre 2013 yılında ağaç orman dahil tarım ihracatının yüzde 11,64, rakamsal bazda da 2 milyar 225 milyon 555 bin dolar arttığını bildirdi.
2013 yılında tarımda ihracatın yüzde 11,6, bitkisel ürünlerde yüzde 9,6, hayvansal ürünlerde yüzde 19,7, ağaç ve orman ürünlerinde yüzde 15,5 arttığını belirten Bayraktar, şunları kaydetti:
“2013 yılında 6 milyar 586 milyon 157 bin dolar hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri, 4 milyar 458 milyon 639 bin dolarlık ağaç mamulleri ve orman ürünleri, 2 milyar 351 milyon 780 bin dolarlık yaş meyve ve sebze, 1 milyar 988 milyon 676 bin dolarlık su ürünleri ve hayvansal mamuller, 1 milyar 773 milyon 285 bin dolarlık fındık ve mamulleri, 1 milyar 439 milyon 207 bin dolarlık kuru meyve ve mamulleri, 1 milyar 331 milyon 417 bin dolarlık meyve ve sebze mamulleri, 906 milyon 814 bin dolarlık tütün ve mamulleri, 439 milyon 742 bin dolarlık zeytin ve zeytinyağı, 77 milyon 92 bin dolarlık süs bitkileri ihracatı yapıldı. Fındık ve mamulleri ihracatında yüzde 1,3’lük düşüş görüldüğünü, buna karşın hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamullerinde yüzde 12, ağaç mamulleri ve orman ürünlerinde yüzde 15,5, yaş meyve ve sebzede yüzde 7,9, su ürünleri ve hayvansal mamullerde yüzde 19,7, kuru meyve ve mamullerinde yüzde 5,5, meyve ve sebze mamullerinde yüzde 5,7, tütün ve mamullerinde yüzde 7,3, zeytin ve zeytinyağında yüzde 118,6, süs bitkilerinde yüzde 5,4 ihracatı yapıldı. Zeytin ve zeytinyağında ihracat yüzde 118,6 artarak 201 milyon 151 bin dolardan 439 milyon 742 bin dolara yükseldi.”
TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜN İHRACATI 12,5 MİLYAR DOLAR
2013 yılında tarıma dayalı işlenmiş ürünler ihracatının da yüzde 8,8 artışla 12 milyar 489 milyon 69 bin dolara yükseldiği bilgisini veren Bayraktar, şöyle devam etti:
“2012 yılında tarıma dayalı işlenmiş ürün ihracatı 11 milyar 483 milyon 180 bin dolardı. Geçen yıl tekstil ve hammaddelerinde 8 milyar 391 milyon 398 bin, 2 milyar 196 milyon 267 bin dolarlık halı, 1 milyar 902 milyon 404 bin dolarlık da deri ve deri mamulleri ihracatı yapıldı.”
Bayraktar, tarıma dayalı işlenmiş ürünleri de dahil edildiğinde tarımın ihracatının 33,8 milyar doları geçtiğine dikkati çekerek, “2012 yılında tarıma dayalı işlenmiş ürünler dahil tarım ihracatı 30 milyar 610 milyon 433 bin dolardı. Bu rakam 2013 yılında 33 milyar 841 milyon 877 bin dolar oldu” dedi.
TARIMDA ARALIK AYI İHRACATI 2,2 MİLYAR DOLAR
Şemsi Bayraktar, Aralık ayında tarım ihracatının yüzde 20,3 artarak 1 milyar 834 milyon 311 bin dolardan 2 milyar 205 milyon 856 bin dolara, tarıma dayalı işlenmiş ürün ihracatının yüzde 7,4 artışla 973 milyon 558 bin dolardan 1 milyar 45 milyon 502 bin dolara yükseldiği bilgisini verdi. Türkiye’nin tarımdaki potansiyelinin tartışılmaz olduğunu ifade eden Bayraktar, “Ne kadar ihracat yapılırsa yapılsın o kadar üretim imkanımız var. Yeter ki rekabet ortamı yaratılsın, pazar bulunsun. Sorunumuz örgütlenme, pazarlama, maliyetten dolayı rekabet” dedi.