Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2023 Ekim dönemi iller yatırım teşvik belgesi dağılımını açıkladı. Erzurum’da 2023 yılı Ekim ayı kaydında 6 bölgesel; 2022 Ocak – Ekim ayları düzeyinde 97 bölgesel, 5 genel toplam 102; 2001 – 2023 yılları arasında ise 356 bölgesel, 365 genel kategoride toplam 721yatırım teşvik belgesine kavuştu.
BÖLGESEL YATIRIM PAYI
DOSİAD tarafından veriler üzerinden gerçekleştirilen hesaplamalara göre, Teşvikli yatırım toplamında bölgesel yatırım payı Ekim ayı döneminde yüzde 100, Ocak – Ekim 2023 döneminde yüzde 95, 2001 – 2023 yılları kapsamında yüzde 49,37 olarak kaydedildi.
ERZURUM EKİM 2023 VERİLERİ
Erzurum’da Ekim 2023 döneminde 6 bölgesel yatırım teşvik kapsamına girdi Bölgesel kategorideki yatırımlar için 105 milyon TL tutarında harcama yapıldığı açıklandı. Bölgesel çaplı yatırımlar kapsamında 7 kişilik iş kapasitesi oluşturuldu
2023 OCAK – EKİM DÖNEMİ
Yılın Ocak – Ekim ayları düzeyinde 97 bölgesel, 5 de genel olmak üzere 102 yatırımın teşvik belgesi aldığı açıklandı. Bölgesel yatırımlar için 5 milyar 919 milyon, genel yatırımlar için 302 milyon, toplam 6 milyar 222 milyon TL değerinde harcama yapıldı. Bölgesel yatırımda bin 260, genel yatırımlar kapsamında 95 kişilik istihdam kapasitesi öngörüldü.
2001 – 2022 DÖNEMİ
İlde 2001 – 2022 yılları arasında 356 bölgesel, 361 genel, 365 genel düzeyde toplam 721 yatırım teşvik belgesi aldı. Bölgesel yatırımlar için 17.8 milyar, genel yatırımlar için 19,9 milyar, toplam 37 milyar 822 milyon TL tutarında yatırım harcaması kaydedildi. Bölgesel yatırımlarda 11 bin 715, genel yatırımlarla 9 bin 310, toplam 21 bin 25 kişi iş edindi
YTAK BAŞVURULARI BAŞLADI
Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi (YTAK) programı için başvurular başladı. Başvurular, https://yatirimkredisi.sanayi.gov.tr adresi üzerinden yapılabilecek.
Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi (YTAK) çerçevesinde 1 milyar TL ve üzeri düzeyde yatırım projeleri için 284 üründen oluşan Stratejik Öncelikli Ürün ve 261 başlıktan oluşan Teknoloji Alanları Listesi yayımlanmıştı. Başvuruların nasıl yapılacağı da belirlendi. Başvurular, ön başvuru ve kesin başvuru olmak üzere iki aşamalı yapılacak.
Türkiye’de yerleşik şirketler tarafından yapılabilecek başvurular, elektronik portal üzerinden, firmalar adına yetkilendirilmiş gerçek kişiler tarafından yürütülecek.
Stratejik yatırımlar, proje bazlı yatırımlar ve Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenen yatırımlar, ürün veya teknoloji koşulu aranmaksızın başvuruda bulunabilecek.
Programdan yararlanmak isteyen yatırımcılar için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Teknoloji/Strateji Puanı (TSP) hesaplanacak.
BAŞVURULAR ÇEVRİMİÇİ ALINIYOR
Başvurular 20 Aralık 2023 tarihinden itibaren https://yatirimkredisi.sanayi.gov.tr adresi üzerinden alınacak. Bakanlık tarafından hesaplanan TSP yatırımcılara bildirilecek. Yatırımcılar TSP ile TCMB Programı kapsamında yer alan aracı bankalara başvurabilecek.
Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) Kararları doğrultusunda hayata geçirilen bu uygulama ile; yatırımcıların uzun vadeli ve uygun koşullarda yatırım kredisine erişimi sağlanacak. Yüksek teknoloji yatırımları hızlandırılacak. Cari denge ve fiyat istikrarına katkı sağlanacak.
KOBİ'LER GİRİŞİM SAYISININ YÜZDE 99,7'SİNİ OLUŞTURDU
KOBİ'ler 2022 yılında toplam girişim sayısının yüzde 99,7'sini oluşturdu. Buna karşılık; istihdamın yüzde 70,6'sını, personel maliyetinin yüzde 47,5'ini, cironun yüzde 42,5'ini, üretim değerinin yüzde 36,3'ünü ve faktör maliyetiyle katma değerin yüzde 36,4'ünü oluşturdu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılı Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim İstatistikleri’ni paylaştı. Buna göre, KOBİ'ler 2022 yılında toplam girişim sayısının yüzde 99,7'sini oluşturdu. Buna karşılık; istihdamın yüzde 70,6'sını, personel maliyetinin yüzde 47,5'ini, cironun yüzde 42,5'ini, üretim değerinin yüzde 36,3'ünü ve faktör maliyetiyle katma değerin yüzde 36,4'ünü oluşturdu.
KOBİ'ler en fazla ticaret sektöründe faaliyet gösterdi
Ekonomik faaliyetlerin istatistiki sınıflamasına (NACE Rev.2) göre 2022 yılında KOBİ'lerin; yüzde 36,1'i toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe faaliyet gösterirken, yüzde 15,2'si ulaştırma ve depolama sektöründe, yüzde 12,2'si ise imalat sanayi sektöründe faaliyet gösterdi.
KOBİ istihdamı içerisindeki en yüksek oran ticaret sektöründe oldu
2022 yılına ilişkin olarak; toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı faaliyetlerindeki KOBİ istihdamının toplam KOBİ istihdamı içerisindeki oranı yüzde 27 olurken, personel maliyeti için bu oran yüzde 23,4, ciroda yüzde 53,4, faktör maliyetiyle katma değerde yüzde 25,9 ve üretim değerinde ise yüzde 15,4 olarak gerçekleşti.
Orta ölçekli girişimlerde çalışan başına katma değer 2022 yılında 346 bin TL olarak gerçekleşti
KOBİ girişimleri için 2009 yılında çalışan başına ortalama katma değer 15 bin TL iken, 2022 yılında bu değer 155 bin TL oldu. KOBİ grupları içerisinde 2009 ve 2022 yılları için en yüksek çalışan başına katma değer sırasıyla 29 bin TL ve 346 bin TL ile orta ölçekli girişimlerde gerçekleşirken, aynı yıllar için bu değerler küçük ölçekli girişimler için sırasıyla 19 bin TL ve 179 bin TL, mikro ölçekli girişimler için ise 8 bin TL ve 52 bin TL olarak gerçekleşti.
KOBİ'lerde çalışan başına personel maliyeti 2022 yılında 69 bin TL olarak gerçekleşti
2009 yılında KOBİ girişimleri için çalışan başına ortalama personel maliyeti 8 bin TL iken, 2022 yılında bu değer 69 bin TL oldu. KOBİ grupları içerisinde 2009 ve 2022 yılları için en yüksek çalışan başına personel maliyeti sırasıyla 15 bin TL ve 120 bin TL ile orta ölçekli girişimlerde gerçekleşirken, aynı yıllar için bu değerler küçük ölçekli girişimler için sırasıyla 11 bin TL ve 87 bin TL, mikro ölçekli girişimler için ise 4 bin TL ve 36 bin TL olarak gerçekleşti.
İmalat sanayindeki 3 bin 134 KOBİ yüksek teknoloji sınıfında üretim yaptı
İmalat sanayindeki KOBİ'ler teknoloji düzeylerine göre sınıflandırıldığında, yüzde 56,4'ü düşük teknoloji sınıfında üretim yaparken, büyük ölçekli girişimlerde bu oran yüzde 44,9 oldu.
KOBİ büyüklük gruplarına göre incelendiğinde; mikro ölçekli girişimlerin yüzde 57,5'i düşük teknoloji sınıfında üretim yaparken, yüzde 31,8'i orta-düşük teknoloji, yüzde 10,1'i orta-yüksek teknoloji ve yüzde 0,6'sı yüksek teknoloji sınıfında üretim yaptı. Buna karşılık küçük ölçekli girişimlerde bu oranlar sırasıyla yüzde 51, yüzde 30,6, yüzde 17,4 ve yüzde 1 iken, orta ölçekli girişimlerde yüzde 51, yüzde 28,7, yüzde 18,8 ve yüzde 1,5 oldu.
KOBİ'lerin 2022 yılında doğum oranı yüzde 16,2 oldu
2021 yılında doğan KOBİ girişim sayısının, 2021 yılındaki aktif KOBİ girişim sayısına oranı (girişim doğum oranı) yüzde 16,1 ve 2021 yılında doğan KOBİ girişimlerindeki istihdamın, 2021 yılındaki aktif KOBİ'lerin toplam istihdamı içerisindeki payı yüzde 7,7 iken, 2022 yılında bu oranlar girişim doğum oranında yüzde 16,2 ve istihdam payında ise yüzde 7,5 olarak gerçekleşmiştir.
KOBİ'lerin 2022 yılında en yüksek doğum oranı yüzde 17,3 ile mikro ölçekli girişimler olurken bunu sırasıyla yüzde 5,7 ile küçük ölçekli ve yüzde 3,9 ile orta ölçekli girişimler takip etmiştir. Yine doğan girişimlerin istihdam içerisindeki oranlarında en yüksek oran yüzde 12,8 ile mikro ölçekli girişimler olurken, bunu yüzde 3,1 ile küçük ölçekli ve yüzde 1,9 ile orta ölçekli girişimler takip etmiştir.
KOBİ'ler toplam ihracatın yüzde 31,6'sını gerçekleştirdi
2022 yılına ilişkin toplam ihracatın yüzde 31,6'sı, ithalatın ise yüzde 15,4'ü KOBİ'ler tarafından gerçekleştirildi.
2022 yılı toplam ihracatta; mikro ölçekli girişimlerin payı yüzde 2,4 iken, küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 11,9, orta ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 17,3 oldu. Büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 68,4 olarak gerçekleşti.
KOBİ'lerin ihracatının yüzde 60,4'ü ticaret sektöründe gerçekleşirken, yüzde 34,5'i ise sanayi sektöründe gerçekleştirildi.
KOBİ'lerin ithalattaki payı yüzde 15,4 oldu
2022 yılı toplam ithalatında; mikro ölçekli girişimlerin payı yüzde 0,7, küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 5,4, orta ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 9,3 oldu. Büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 84,6 olarak gerçekleşti.
KOBİ'lerin ithalatının yüzde 62,1'i ticaret sektöründe gerçekleşirken, yüzde 28,8'i ise sanayi sektöründe gerçekleştirildi.