Erzurum Eylül 2018 TÜFE’si açıklandı

TÜİK Eylül 2018 dönemi Erzurum İstatistik Bölgesi TÜFE sonuçlarını açıkladı. Erzurum İstatistik Bölgesi’nde, fiyatlar Ağustos ayına göre yüzde 6,55 oranında artış kaydetti. Yıllık fiyat artış oranının yüzde 25,73 olarak belirtildiği Erzurum Bölgesi’nde, fiyatlar 2017 aralık ayına göre de yüzde 19,92 oranında arttı, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 14,32 olarak kaydedildi.

EYLÜL 2018 DÖNEMİ TÜRKİYE ORTALAMASI VE ERZURUM

 TÜFE Eylül 2018 dönemi verileri bazında, Erzurum İstatistik Bölgesi’nde enflasyon, Türkiye ortalamasına göre, aylık bazda yüzde 0,25, 2017 yılı aralık ayına göre yüzde 0.55, yıllıkta yüzde 1,21, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranında ise yüzde 0.57 oranında yüksek çıktı.

AĞRI BÖLGESİ EYLÜL  AYI TÜFE’Sİ

TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan istatistik çevresinde aylık bazda fiyatlar yüzde 7,59 oranında artış kaydetti.  Bu bölgede fiyatlar aralık 2017’ye göre yüzde 21,59 oranında artarken, bölgenin yıllık enflasyon oranı yüzde 26,32 olarak bildirildi. Ağrı bölgesinde 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı ise yüzde 13,36 oldu.

MALATYA BÖLGESİ EYLÜL AYI TÜFESİ

Malatya istatistik Bölgesi’nde fiyatlar ağustos ayına göre yüzde 6,25 oranında arttı. TÜİK verilerine göre TRB1 Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli İstatistik Bölgesi’nde 10 aylık ölçekte yüzde 20,73, yıllık bazda ise yüzde 26,74 oranında fiyat artışı tespit edildi. Malatya bölgesinde 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı da yüzde 14,81 olarak tespit edildi

VAN BÖLGESİ EYLÜL AYI TÜFESİ

Eylül  2018 döneminde, TRB2 Van, Muş, Bitlis, Hakkari Bölgesi’nde fiyatlar aylık bazda yüzde 7,03 oranında artış gösterdi. Van bölgesinde 10 aylık enflasyon yüzde 19,44, yıllık enflasyon yüzde 25,46 ölçeğinde belirlendi. Van Bölgesinde 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranı ise yüzde 14,32 düzeyinde kaydedildi.

EYLÜL AYI TÜFE’SİNDE BÖLGENİN ENLERİ

 DOSİAD analizlerine göre, Doğu Anadolu Bölgesi illerini içeren 4 istatistik bölgede Eylül 2018 dönemi bazlı TÜFE’nin en yüksek olduğu bölgeler aylıkta yüzde 7.59’luk artışla ile Ağrı Bölgesi, 2017 yılı aralık ayına göre fiyat artışında yüzde 21,59 ile Ağrı bölgesi, yıllıkta yüzde 26,74 ile Malatya Bölgesi, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranında da yüzde 14,81 ile  Malatya bölgesi olarak tespit edildi.

TÜFE’NİN EN DÜŞÜK ÇIKTIĞI İSTATİSTİK  BÖLGELER

DOSİAD Araştırma Merkezi Analizlerine göre Bölgedeki 4 istatistik alan içinde Eylül bazlı aylık TÜFE’sinin en düşük olduğu Bölge aylıkta yüzde 6.25’lik fiyat artış oranı  ile Malatya Bölgesi, 10 aylık TÜFE’nin en düşük olduğu bölge yüzde 19,44 ile Van Bölgesi, yıllık TÜFE’nin en düşük olduğu istatistik bölge yüzde 25,46 ile Van Bölgesi, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişim oranının en düşük olduğu bölge yüzde 13,36 ile Ağrı Bölgesi oldu

ENFLASYON RAKAMLARI AÇIKLANDI

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Eylül döneminde aylık yüzde 6,30, yurt içi üretici fiyat endeksi de aylık yüzde 10,88 arttı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2018 Eylül dönemi tüketici fiyat endeksi ve yurt içi üretici fiyat endeksini açıkladı. Buna göre; TÜFE’de (2003=100) 2018 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 6,30, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 19,37, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 24,52 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 13,75 artış gerçekleşti.

AYLIK EN YÜKSEK ARTIŞ

Aylık en yüksek artış yüzde 11,41 ile ev eşyası grubunda oldu

Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Eylül ayında endekste yer alan gruplardan, ulaştırmada yüzde 9,15, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 7,42, eğlence ve kültürde yüzde 6,62 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 6,40 artış gerçekleşti.

AYLIK EN AZ ARTIŞ

Aylık en az artış gösteren grup yüzde 0,07 ile alkollü içecekler ve tütün oldu

Ana harcama grupları itibariyle 2018 yılı Eylül ayında endekste düşüş gösteren grup olmadı. Ana harcama gruplardan alkollü içecekler ve tütün yüzde 0,07 ile en az artış gösteren grup oldu.

YILLIK DEĞİŞİM

Yıllık en fazla artış yüzde 37,28 ile ev eşyası grubunda gerçekleşti

TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre ulaştırma yüzde 36,61, çeşitli mal ve hizmetler yüzde 30,61, gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 27,70 ve konut yüzde 21,84 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.

BÖLGESEL SONUÇLAR

Aylık en yüksek artış yüzde 8,12 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis)’de oldu

İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 2. Düzey’de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış yüzde 22,88 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 28,30 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 15,32 ile TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde gerçekleşti. Eylül 2018’de endekste kapsanan 407 maddeden; 50 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 339 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 18 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ

Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2018 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 10,88, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 38,96, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 46,15 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 21,36 artış gösterdi. Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 5,65, imalat sanayi sektöründe yüzde 9, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 40,21 ve su sektöründe yüzde 0,65 artış olarak gerçekleşti.

ARTIŞ GÖSTEREN GRUPLAR

Aylık en fazla artış elektrik ve gaz sektöründe gerçekleşti

Bir önceki aya göre en fazla artış; yüzde 40,21 ile elektrik ve gaz, yüzde 16,95 ile ham petrol ve doğal gaz, yüzde 13,74 ile kimyasallar ve kimyasal ürünler olarak gerçekleşti.

Ana sanayi gruplarında aylık en fazla artış enerjide gerçekleşti

Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2018 yılı Eylül ayında aylık ve yıllık en fazla artış enerjide gerçekleşti.

EYLÜL AYININ ZAM ŞAMPİYONU DOMATES OLDU

Eylül ayı enflasyon verilerinin açıklanmasının ardından bu ay fiyatı en çok artan ve azalan ürünler de belli oldu. Buna göre Eylül ayında zam şampiyonu bir önceki aya göre yüzde 35,20'lik fiyat artışıyla domates, fiyatı en çok azalan ürün ise yüzde 28,53 azalış ile limon oldu.

TÜFE VERİLERİ

2018 yılı Eylül ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verileri açıklandı. Buna göre; TÜFE’de 2018 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 6,30, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 19,37, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 24,52 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 13,75 artış gerçekleşti.

ZAM ŞAMPİYONU; DOMATES

Enflasyon verilerinin açıklanmasının ardından Eylül ayında fiyatı en çok artan ve azalan ürünler de belli oldu. Söz konusu dönemde dometes bir önceki aya göre yüzde 35,20'lik fiyhat artışıyla zam şampiyonu oldu.

FİYATLARI ARTAN ÜRÜNLER

Aylık fiyatı en fazla ürünler şu şekilde gerçekleşti:

Domates yüzde 35,30, sivri biber yüzde 31,82, bilgisayar yüzde 31,36, salça yüzde 29,12, yazım ve çizim kağıtları yüzde 25,45, fırınlı ocaklar yüzde 24,89, ütü yüzde 24,38, patlıcan yüzde 23,95, perde hazır (Takmatik) yüzde 22,33, bulaşık makinesi yüzde 20,24, çamaşır makinesi yüzde 19,74, üzüm yüzde 19,73, elektrikli küçük ev aletleri (tost makinası) yüzde 18,98, fırın yüzde 18,38, bebek maması (toz karışım) yüzde 18,20, badem içi yüzde 17,78, kombi yüzde 17,77, okul defteri yüzde 17,43, servis ücreti yüzde 17,21, otomobil (benzinli) yüzde 15,84.

FİYATLARI DÜŞEN ÜRÜNLER

Fiyatı en fazla düşen ürün; limon

Söz konusu ayda fiyatı en fazla düşen ürünler ise şunlar oldu:

"Limon yüzde 28,53, balık yüzde 13,46, havuç yüzde 11,37, elma yüzde 10,58, kuru soğan yüzde 8,47, patates yüzde 8,15, nohut yüzde 7,04, araba kiralama ücreti yüzde 7,02, tişört (erkek için) yüzde 3,36, sakatat yüzde 0,59, antep fıstığı yüzde 0,26, metro ücreti yüzde 0,13, zeytin yüzde 0,06, Terlik (kadın için) yüzde 0,03, toz şeker yüzde 0,05, kesme şeker yüzde 0,25, tahıl gevreği yüzde 0,31, özel lise ücreti yüzde 0,35, su faturası yüzde 0,60, çay yüzde 0,72."

BAKAN ALBAYRAK'TAN ENFLASYON YORUMU

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak katıldığı televizyon programında Eylül ayı enflasyon rakamlarıyla ilgili değerlendirmede bulundu. Bakan Albayrak, Beklenmedik bir rakamla karşı karşıya kaldık. Fırsatçılık, stokçuluk ve spekülatif fiyatlama davranışlarının fiyatlar üzerindeki etkisinin bir algı değil gerçek olduğunu ortaya çıktı" dedi.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, NTV canlı yayınında Eylül ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi. Bakan Albayrak, bir önceki aya göre yüzde 6,30 artan enflasyonla ilgili "Beklentilerin üzerinde bir enflasyon rakamlarıyla kar karşıya kaldık. Rakamlar piyasadaki fiyatlamalar ölçüsünde son dönemde bahsettiğimiz fırsatçılık, stokçuluk ve spekülatif fiyatlama davranışlarının fiyatlar üzerindeki etkisinin aslında bir algı değil gerçek olduğunu ortaya koydu. Biz özellikle bu anlamdaki fiyatlamalarla çok yoğun bir şekilde mücadele edeceğiz" değerlendirmesinde bulundu. Albayrak, "Ekim çok daha somut neticelerin olacağı bir ay olacak. Enflasyonda trendin ekim ayıyla birlikte kırılacağını düşünüyoruz" dedi.

 “TEMEL İHTİYAÇLARA GELEN ZAMLAR ALIM GÜCÜNÜ DÜŞÜRÜYOR”

Son 3 ay içinde özellikle akaryakıt, elektrik ve doğalgaza yapılan zamların enflasyonun yüksek çıkmasında büyük etkisi olduğunu belirten TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken, “Bu zamları geri almadan enflasyonda kısa zamanda ve kalıcı bir düşüş beklemek pek mümkün görünmüyor" dedi.

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, son yılların en yüksek enflasyon oranı ile karşı karşıya olunduğunu belirterek, "Bunda lokomotif sektörler olarak kabul ettiğimiz akaryakıt ve enerji fiyatlarındaki artışın etkisi çok büyük. Bu zamları geri almadan enflasyonda kısa zamanda ve kalıcı bir düşüş beklemek pek mümkün görünmüyor. Önümüzdeki aylar için kalıcı düşüş sağlamalıyız. Bu da zam yapmak yerine yapılan zamları geri çekerek gerçekleşir. Geçtiğimiz ay akaryakıta da, elektriğe de, doğalgaza da üçer kez zam geldi. Temel harcamalardaki bu zamlar vatandaşın da, esnafın da alım gücünü düşürüyor” dedi.

“ÜRETİM MALİYETLERİ ENFLASYONU YÜKSELTİYOR”

Üretim maliyetlerinin artmasının enflasyonu etkileyen en önemli neden olduğunu dile getiren Palandöken, “Açıklanan enflasyon verileri maliyet enflasyonunu yansıtıyor. Üreticinin temel girdi fiyatlarındaki artış, üretim piyasasındaki dengesizlik maliyet enflasyonunun yaşanmasına neden oluyor. Buna suni zamların da etki ettiğini göz ardı edemeyiz. Geçtiğimiz ay birçok gıda maddesinin etiketlerinde gereksiz ya da normalin üzerinde fiyat artışı yapan fırsatçılar ile stokçular TÜFE’nin artmasında önemli bir rol oynuyor. Stokçuların ve fırsatçıların denetimleri sıklaştırılarak bu konuda duyarlılık artırılmalı. Sayın Cumhurbaşkanımızın da dediği gibi olağan dışı fiyat artışı görüldüğünde zabıta ekiplerine haber verilmeli. Enflasyon ve döviz kurlarının ateşinin düşürülmesi için topyekûn mücadele vermeliyiz” diye konuştu.