IŞIK ÇAPANOĞLU
KARS (İHA) - Sarıkamış şehitlerini anma programının 98. yıl etkinlikleri, ‘Uluslararası Sarıkamış Sempozyumu’ ile başladı.
Sarıkamış, Cemar Toprak Otel Konferans Salonu’nda düzenlenen ve bu yıl ilki gerçekleşen sempozyuma; Kars Valisi Eyüp Tepe, Sarıkamış Kaymakam Erdoğan Turan Ermiş, 9. Motorlu Piyade Tugay Komutanı Tuğgeneral Mehmet Özoğlu, Kars Belediye Başkanı Nevzat Bozkuş ve Sarıkamış Belediye Başkanı İlhan Özbilen, Sempozyum Düzenleme Komitesi Başkanı Prof. Dr. Oktay Belli ve Türkiye’nin yanı sıra Azerbaycan, Kazakistan ve İran’dan 68 akademisyen katıldı.
TEPE’NİN SUNUMU
Sempozyumda açılış konuşması yapan Kars Valisi Eyüp Tepe, tarihin her döneminde bağımsızlığına, özgürlüğüne tutkusu ile vatanı uğruna bile bile ölüme yürüyen, Sarıkamış destanını yazan bir neslin evlatları olduklarını belirtti.
Sarıkamış Kaymakamı Erdoğan Turan Ermiş ise, yaptığı konuşmada, “Yemenden Çanakkale’ye, Kurtuluş Savaşı’ndan Türkiye’ye, Allahuekber’de Allah Allah sesleriyle bir çığ gibi büyüyerek yürüdüler Türkiye’ye. Değerli katılımcılar, Sarıkamış şehadetinin 98.yılı Türkiye Şehitleriyle Yürüyor Anma programı kapsamında düzenlediğimiz uluslararası Sarıkamış sempozyumuna hepiniz hoş geldiniz. Bilindiği üzere Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarında 400 yıl hakimiyet kuran ve 20 milyon kilometre kare alana ilim, irfan ve medeniyet götüren Osmanlı Devleti 1699 yılından itibaren yenileşme ve sanayileşme yarışında geri kaldığı için sahip olduğu toprakların yüzde 96’sını kaybetmiştir. Sadece 1912-23 yılları arasında yani 10 yıllık sürede kaybedilen vatan toprağı 4 milyon 980 bin kilometre karedir. Bugün ülkemiz yüzölçümünün 780 bin kilometre kare olduğu dikkate alındığında, 10 yıl gibi kısa sürede kaybedilen ülke toprağının bugün kinin 7 katı olduğu görülecektir. Bütün bu süreçte 1877-78 Osmanlı-Rus savaşı sonucunda Kars, Ardahan ve Batum ile birlikte Sarıkamış toprakları Rus işgaline uğramıştır. Yaklaşık 40 yıl esaret hayatı yaşayan Serhat illerini düşman işgalinden kurtarmak ve Müslim halkların esaretine son vermek amacıyla 24 Aralık 1914’te başlayan ve yaklaşık 2 hafta süren harekat tarihte Sarıkamış Harekatı olarak bilinmektedir. Netice olarak bugün halen tartışma konusu olan harekat, ağır kış şartları, lojistik yetersizlik, stratejik planlama hataları ve benzeri sebeplerle başarısızlıkla sonuçlanmıştır” dedi.
SARIKAMIŞ’TA YAŞANMIŞ ADANMIŞLIK
Ermiş, “Harekat sırasında binlerce genç vatan evladı eksi 40 derece ve 2500 rakım üzeri Allahuekber Dağları’nı aşmaya çalışırken donarak şehadet mertebesine ulaşmıştır. Musibetler, mükafatların mukaddeme sidir kaidesince Sarıkamış Harekatı bir trajedi gibi görünse de müteaddit açılardan Çanakkale benzeri bir destandır. Her şeyden önce Sarıkamış’ta yaşanan adanmışlık, inanç, vatanseverlik, mukaddesat aşkı, yiğit oğlu yiğitlik, imkansızın nasıl başarıldığını bir millete öğretmektedir. Günümüzde dahi nano teknolojik özel kıyafetlerle aşılması adeta imkansız olan Allahuekber Dağları, 'Allah’ım Sarıkamış’a Varmadan Canımızı Alma ve Arkadaşlar Şimdiden Rütbemize Şehit Yazılmıştır' nidalarıyla zemheride tam 98 yıl önce aşılmıştır. 98 yıl önce yakılan meşale bugün muasır medeniyet seviyesi üzerine ulaşma idealinde olan gençlerimizin önünü güneş gibi aydınlatmaktadır. Yunus Emre’nin; 'Ten fanidir can ölmez, çün gitti geri gelmez, ölür ise ten ölür, canlar ölü değil' sözleri adeta Sarıkamış’ta cisimleşmiştir. Bu itibarla Türkiye Şehitlerine Yürüyor Anma Programı’nın ismi, 2 yıl önceki programa teşrif eden sayın Başbakanımızın önerisiyle Türkiye Şehitleriyle Yürüyor olarak değiştirildi. Vatanı için canlarından, cananlarından vazgeçenlerin biliyoruz ki haklarını ödeyemeyiz. Ancak en azından bu uğurda onlarla beraber yürümeye ahdettik. Onların yaşadıklarını bir nebze olsun hissetmek gayesiyle temsili olarak her yıl düzenlenen yürüyüş programına, bu yıl Gençlik ve Spor Bakanlığımız öncülüğünde 81 ilimizden 15 bin gencimizin iştirak edecek olması bizlerde ayrı bir mutluluk ve heyecan oluşturmaktadır. Bugün 2013 yılının ilk günleri ve Sarıkamış destanının bize öğretilerine her zamankinden daha çok ihtiyacımız var. Bu yılki anma ve sempozyum programımız oldukça kapsamlı bir şekilde planlandı” diye konuştu.
BELLİ’NİN VURGUSU
Sempozyuma katılan Prof. Dr. Oktay Belli ise, yaptığı konuşmasında özetle şunları söyledi:
“Birlikte yürümeye başladık. Ben Karslıyım 43 yıldan beride Doğu Anadolu bölgesinde hem arkeolojik yüzey araştırması yapıyorum hem de arkeolojik kazılar yürütüyorum. Yine 2010 yılında sayın belediye başkanımızın da destekleriyle Kağızman’da birinci uluslararası Aras havzası sempozyumunu gerçekleştirdik. Tabi Kağızman Sarıkamış gibi gelişmediği için kalacak otel yoktu. Biz her gün sayın belediye başkanımızın verdiği 2 otobüsle 97 kilometre Kağızman’a gittik ve geri döndük. Şimdi şehitlerimizin hakkı hiçbir zaman ödenemez. Biz Sarıkamış şehitlerinin ağıtlarıyla büyüdük sevgili arkadaşlar, sevgili gençler. Çok değerli ozanlarımız var. Biz özellikle burada bunu ölümsüzleştireceğiz. Sarıkamış şiir dinletileri yapacağız. O kadar güzel şiirler var ki, bizim bu şiirlerimizle birlikte şehitlerimiz her gün anılacak. Belleklere hapsedilecek. Yaptığımız çalışma sonucunda, sizlere de göstermekten kıvanç duyuyorum. Tarihte ilk kez bugüne kadar karanlıklar içinde olan 14 bin yıllık Aras havzası tarihini, arkeolojisini, edebiyatını, coğrafyasını, etnografyasını, halk bilimini kitaplaştırdık. Geleceğe kaynak eser olarak bıraktık. Bizim en büyük amacımız 2004 yılında 1. Sarıkamış Sempozyumu yapılmış. Ama şimdi gördüğünüz gibi uluslararası Sarıkamış Sempozyumu’na döndük. 2 yıl sonra 100.yılını anacağız. Şehitlerimizle birlikte olacağız. Onların hatıralarıyla birlikte olacağız. Ama sizlerin o değerli yazılarıyla, bilimsel makaleleriyle, şiirleriyle birlikte olacağız. Geleceğe bırakacağımız en büyük anıt, geleceğe bırakacağımız en büyük kaynak eser. Bu şehitlerimizin, bu yiğitlerimizin yazdığımız canlı tarihleri olacaktır. Söz uçar yazı kalır. Dün sayın valimi ziyaret ettik. Çok güzel bir şey söyledi. Yani biz hiçbir zaman yazıyı su üstüne yazmayacağız, kitaplaştıracağız. Biz ne yaparsak bu şehitler için azdır. O yüzden bu sempozyumu düzenleyenlere binlerce kez teşekkür ediyorum. Sizlerden ricam Anadolu’nun, Doğu Anadolu’nun, Kafkasya’nın, Kuzey batı İran’ın, Nahçıvan’ın, Azerbaycan’ın değerli bilim insanları buraya kadar geldiniz bizimle birlikte oldunuz. Lütfen bildiriden hemen sonra yazılarımızı genel sekreter Vedat Erdembeyli’ye lütfen hemen teslim edin. Bizim yaptığımız sempozyumların bir tek amacı var en önemli amacı, kitabını çıkarmadığımız, geleceğe kaynak eser olarak bırakmadığımız hiçbir sempozyumu ikinci kez yapmıyoruz. 100.yıl anma toplantılarında uluslararası bizim torunlarımız bizi hiçbir zaman unutmadılar diyecekler. Bizleri şiirlerle, kitaplarla, makalelerle andılar. Geleceğe gençlerimize, geleceğimizi oluşturan gençlerimize bizim bırakacağımız en önemli kaynak eserler bunlardır. Söz uçar yazı kalır. Buraya kadar gelen, değerli katkılar sunan değerli bilim insanlarına sizlerin adına, Sarıkamış adına, Türkiye Cumhuriyeti adına ve bunlardan daha önemlisi 90 bin yiğidimizin şehidimizin adına sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum. Onlar huzur içinde uyuyacaklardır. Biz yeter ki, onları hiçbir zaman belleğimizden, kalbimizden, aklımızdan silip atmadıkça sevgili arkadaşlar. Hepinize başarılar diliyorum.”
Sempozyumun ilk oturumu sonunda Kars Valisi Tepe sempozyum anısına, Düzenleme Komitesi Başkanı Porf. Dr. Belli’ye Sarıkamış Allahuekber Anıtının tablosunu hediye etti.
Öte yandan Kars Valisi Eyüp Tepe, 5 Ocak’ta açılışı yapılacak ve Gül Ahmet Aytemiz Güzel Sanatlar Lisesi öğrencilerinin yaptığı, ‘Sarıkamış Kardan Şehit Heykellerinin’ yapım çalışmalarını inceledi.