Erzurum’dan 21.9 milyon dolarlık ihracat

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Ekim 2023 dönemi ihracat verilerini açıkladı. Erzurum’da Ekim ayında 2,3 milyon, bu yılın 10 ayında 21 milyon 297 bin dolar değerinde ihracat gerçekleştirildi. İlden Ekim 2023 döneminde yapılan ihracat Ocak ayına göre yüzde 68,29, Nisan ayına göre yüzde 22,14 oranında artış kaydetti

ERZURUM 10 AYLIK VERİLER

TİM verileri üzerinden edinilen bilgiye göre Erzurum’dan Ocakta 1.4 milyon, Şubatta 1.0 milyon, Martta 1.1 milyon, Nisanda 1.8 milyon, Mayısta 2.4 milyon, Haziranda 2.5 milyon, Temmuzda 3.4 milyon, Ağustosta 3.1 milyon, Eylülde 1.9 milyon, Ekimde 2.3 milyon dolar değerinde ihracat gerçekleştirildi.

EKİM AYI VERİLERİ VE ERZURUM

TİM verilerinde; Ekim 2023 döneminde Erzurum’dan 2 milyon 383 bin dolar, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 3 milyon 884 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 13 milyon 941 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden ise 102 milyon 503 bin değerinde ihracat kaydedildiği bildirildi.

10 AYLIK VERİLER VE ERZURUM

TİM verileri üzerinden DOSİAD tarafından yapılan analizlere göre, 2023’ün 10 ayında Erzurum’dan 21 milyon 297 bin dolar, KUDAKA istatistik Bölgesi illerinden 43 milyon 139 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 134 milyon 763 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesi illerinden ise 836 milyon 392 milyon değerinde ihracat kaydedildiği bildirildi.

ERZURUM’UN BÖLGESEL PAYI

DOSİAD tarafından TİM verileri üzerinden yapılan değerlendirmede, yılın 10 ayında Erzurum’dan gerçekleştirilen ihracat değeri payı KUDAKA istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 49,36, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 15,80, Doğu Anadolu Bölgesi illeri toplamında ise yüzde 2,54 olarak hesaplandı.

DOĞU ANADOLU BÖLGESİ

Doğu Anadolu Bölgesinden Ocak’ta 90.8, Şubatta 49.7, Martta 82.1, Nisan’da 77.1, Mayısta 89.7, Haziranda 77,3, Temmuz’ ayında 65.4, Ağustos ayında 114.5, Eylül ayında 86.9, Ekim ayında ise102.5 milyon dolar değerinde ihracat kaydedildi.

BÖLGE İLLERİ DAĞILIMI

Ocak – Ekim döneminde Malatya’dan 317,9 milyon, Elazığ’dan 305,2 milyon, Hakkari’den 33,7 milyon, Iğdır’dan 62,7 milyon, Van’dan 29,6 milyon, Erzincan’dan 21,8 milyon, Ağrı’dan 24,0 milyon, Erzurum’dan 21,2 milyon, Muş’tan 3.7 milyon, Bitlis’ten 6,5 milyon, Bingöl’den 3,3 milyon, Ardahan’dan 3,5 milyon, Kars’tan 1,2 milyon, Tunceli’den 1,4 milyon dolarlık ihracat yapıldı.

TÜRKİYE 22,9 MİLYAR DOLARLA EN YÜKSEK EKİM AYI İHRACATINA İMZA ATTI

İhracatçı Cumhuriyetin 100. yıldönümünü rekorlarla taçlandırdı

TİM Başkanı Mustafa Gültepe: 10 aylık ihracatta 210 milyar dolara, son 12 aylık ihracatta 254,8 milyar dolara ulaştık. Gerek 10 aylık, gerekse 12 aylık verilerde de tüm zamanların en yüksek ihracat değerlerini gerçekleştirdik. Cumhuriyetimizin 100'üncü kuruluş yıldönümünde elde ettiğimiz bu anlamlı başarı için mutlu ve gururluyuz.

EN ÇOK İHRACAT YAPAN SEKTÖRLER

En çok ihracat yapan sektörler arasında otomotiv 3 milyar 87 milyon dolarla yeniden ilk sıraya yükseldi. Otomotivi 2,7 milyar dolarla kimyevi maddeler, 1,5 milyar dolarla hazır giyim ve konfeksiyon izledi. Ekim'de ortalama kilogram birim ihracat değeri ise 1,46 dolar düzeyinde gerçekleşti.

YILLIK DEĞİŞİM

“Türkiye'nin Ekim ayı ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,4 artışla 22,9 milyar dolar oldu. Ocak-Ekim dönemindeki 10 aylık ihracat ise 210 milyar doları aştı. 

Ekim ayı ihracat verileri Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe'nin katıldığı basın toplantısıyla Ankara'da açıklandı.  TİM Başkanı Mustafa Gültepe, konuşmasına Cumhuriyetin 100. yıldönümü nedeniyle ülke genelinde yaşanan coşkuyu ve heyecanı hatırlatarak başladı.

GÜLTEPE’NİN DEĞERLENDİRMESİ

“Cumhuriyetin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve yol arkadaşlarını saygı ve minnetle anıyorum” diyen Gültepe, şöyle devam etti: “Cumhuriyetin ikinci yüz yılına Türkiye'yi ihracatta ilk 10 ülke arasına çıkarma hedefi ile başlıyoruz. Tüm planlarımızı ve projeksiyonlarımızı bu hedef doğrultusunda yapıyoruz. Bugün aynı zamanda Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yıldönümünü rekorlarla taçlandırmanın gururu ile buradayız. Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre Ekim'i 22,9 milyar dolar ihracatla tamamladık. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,4 artıdayız. Tarihimizin en yüksek Ekim ayı ihracatına imza atmış olduk. 10 aylık ihracatta 210 milyar dolara, son 12 aylık ihracatta 254,8 milyar dolara ulaştık. Gerek 10 aylık, gerekse 12 aylık verilerde de tüm zamanların en yüksek ihracat değerlerini gerçekleştirdik. Otomotiv, Ekim ayında 3 milyar 87 milyon dolarla yeniden ilk sıraya yükseldi. İlk beşteki diğer sektörlerimiz 2,7 milyar dolarla kimya, 1,5 milyar dolarla hazır giyim, 1,4 milyar dolarla elektronik ve 1,3 milyar dolarla çelik şeklinde sıralandı. Hububat sektörümüz de 1 milyar 207 milyon dolarla en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirdi. Ekim'de ortalama kilogram birim ihracat değeri 1,46 dolar düzeyinde gerçekleşti. Euro/dolar paritesindeki artış Nisan'dan bu yana ihracatımıza pozitif yansıyor. Geçen ay parite farkı ihracatımıza 643 milyon dolar katkı verdi. Böylece pariteninbu yıl ihracatımıza katkısı 2,4 milyar dolara yükseldi.”

FİYAT TUTTURMAKTA ZORLANAN SEKTÖRLERİMİZ KAN KAYBEDİYOR

Mustafa Gültepe, 10 aylık dönemde bazı sektörlerin yüksek performansına rağmen bazı sektörlerin ihracatında ciddi kayıplar olduğunun altını çizdi. Gültepe, şunları söyledi:   “Çelik sektörümüzde 10 ayın tamamında, hayvansal mamuller ve demir-demir dışı metallerde 10 ayın 9'unda, hazır giyim, tekstil, maden ve kimyevi maddelerde 10 ayın 8'inde düşüş yaşandığını görüyoruz. Hazır giyimde sadece Ekim ayındaki kaybımız 205 milyon dolar. Demir-demir dışı metallerde 75 milyon dolar, çimento, cam ve seramik sektöründe 48 milyon dolar kaybımız var. Saydıklarımın çoğu ihracatımızda ilk 10'da yer alan lokomotif sektörlerimiz. Kan kaybında küresel piyasalardaki gelişmelerinde payı olduğunu biliyoruz. Ancak sorun daha çok üretim aşamalarındaki maliyet baskısından kaynaklanıyor. İhracatçılarımızın fiyat tutturmakta yaşadığı sorun ülkemize döviz kaybı olarak geri dönüyor. Eğer bu kayıplar yaşanmasaydı, ihracatımız çift haneli büyümeye devam ederdi.”

2023'Ü TOPLAMDA 200'ÜN ÜZERİNDE TİCARET VE ALIM HEYETİ İLE TAMAMLAYACAĞIZ

Mustafa Gültepe, Türkiye'nin bulunduğu coğrafyada İsrail'in Gazze saldırısı nedeniyle tansiyonun iyice yükseldiğini hatırlattı. “Gazze'deki vahşeti ifade edecek kelime bulmakta zorlanıyorum” diyen Gültepe sözlerini şöyle sürdürdü: “Dünyanın gözleri önünde yaşanan bu katliamın bir an evvel durdurulmasını temenni ediyoruz. Jeopolitik risklere paralel olarak ekonomik beklentilerde de karamsarlık devam ediyor. IMF, 2024 için büyüme beklentisini aşağı yönlü revize etti. Yüksek enflasyon dünya genelinde etkisini sürdürüyor.

SIKI PARA POLİTİKASI

Enflasyonu düşürmek için sıkı para politikası devam ediyor. Bu politikalar doğal olarak ticareti de olumsuz etkiliyor. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde ekonomik aktivitenin pandemi öncesinin altında olduğu görülüyor. Ana pazarımız olan Avrupa Birliği'nde PMI verileri 15 aydır 50 eşik değerinin altında seyrediyor. Pazar çeşitliğini arttırmanın ne kadar önemli olduğunu gördüğümüz bir dönemden geçiyoruz. Ekim, pazar çeşitliliğini artırmaya yönelik çalışmalarımızın olumlu sonuçlarını aldığımız bir ay oldu. Geçen ay Birleşik Arap Emirlikleri'ne ihracatımız değer bazında 752 milyon dolar arttı.

Benzer şekilde Polonya'da 166 milyon dolar, Libya'da 155 milyon dolar; Kazakistan'da 129 milyon dolar artış görüyoruz. Bu ülkelerin farklı coğrafi bölgelerde olduğunun altını çizmek istiyorum. Orta Asya, Kuzey Afrika, Körfez ve Doğu Avrupa ülkelerinde önemli ihracat artışları kaydediyoruz. Ticaret heyetlerimizi bu çeşitliliği gözeterek programlıyoruz. Geçen hafta Ticaret Bakanımızın başkanlığında 150 kişilik bir heyetle Mısır'daydık; yarın Kuveyt'e gideceğiz. Ticaret Bakanlığımızın desteğinde TİM ve ihracatçı birlikleri olarak 2023'ü 148 ticaret heyeti ve 53 alım heyetiyle, yani toplamda 200'ün üzerinde heyetle tamamlayacağız.”

CUMHURİYETİMİZİN 100. YILINDA ÜLKEMİZE TARİHİ BİR İHRACAT REKORU ARMAĞAN EDECEĞİZ

2023 yılı için 255 milyar dolar mal, 110 milyar dolarlık hizmet ihracatı hedefleri olduğunu hatırlatan Gültepe, “Tüm zorluklara rağmen inşallah bu hedefe ulaşacağız. Cumhuriyetimizin yüzüncü yılında ülkemize toplam 365 milyar dolarla tarihi bir ihracat rekoru armağan edeceğiz” dedi. 

BAKAN BOLAT İHRACAT DEĞERLERİNİ PAYLAŞTI

Bolat, Ticaret Bakanlığı Konferans Salonu'nda, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe ile düzenlediği basın toplantısında, ekim ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı.

 Tüm zorluklara rağmen temmuz ayında ihracatta başlayan aylık yükselişin, ağustos ve eylül aylarında devam ettiğini ve ekim ayında da yükselişin sürdüğünü bildiren Bolat, "Ekim ayında ihracatımız, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,4 artarak 22 milyar 900 milyon dolara ulaşmıştır. Böylece tarihin en yüksek ekim ayı değerine ulaştık. Temmuzda en yüksek temmuz ayı, ağustosta en yüksek ağustos ayı, eylülde en yüksek eylül ayı ve ekimde en yüksek ekim ayı ihracat rakamlarına ulaştık." diye konuştu.

 Bolat, bu yılın ocak-ekim döneminde 210 milyar 100 milyon dolarlık ihracat rakamına ulaşıldığını anlatarak, "Geçen yılın 10 ayına göre az da olsa yüzde 0,3'lük artışa tekabül etmektedir. Ekim ayı itibarıyla son 12 aylık ihracat ise yüzde 0,7 artışla 254,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Böylece, 2022 yıl sonundaki 254,2 milyar dolarlık rekor rakamın üzerine çıkmış bulunmaktayız." ifadesini kullandı.

 "DIŞ TİCARET AÇIĞINDA GERİLEME OLDU"

 Kasım ayı ihracatının da iyi başladığına işaret eden Bolat, "İlk 4 gün itibariyle olumlu, iyi artış sürecinde olduğumuzu paylaşmak isteriz." dedi.

 Bolat, ithalatın da ekimde yıllık bazda yüzde 1,3 artarak 29,6 milyar dolar olarak gerçekleştiğini belirterek, şunları kaydetti:  "İthalatımızda da temmuz ayında zirve yaptıktan sonra ağustos ayında başlayan gerileme eylül ayında iyice belirginleşti. Ekim ayında da az bir artışla, 30 milyar doların altındaki rakamla ithalatı kapadık. Dış ticaret açığımız ekim ayında bir önceki yıla göre yüzde 15 gerilemiş oldu ve 6,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu da sevindirici çünkü 6,7 milyar dolarlık dış ticaret açığı demek, cari işlemler dengemiz de ekim ayında ya dengede olacak ya çok az miktarda açık ya da az miktarda fazla görebiliriz."

İHRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI

Ekim ayında ihracatın ithalatı karşılama oranının 4,4 puan artarak yüzde 77,3 olduğunu belirten Bolat, "İhracatta temmuzda 20,1 milyar dolar, ağustosta 21,6 milyar dolar, eylülde 22,5 milyar dolar, ekim ayında da 22,9 milyar dolarlık bir yükseliş trendi devam ediyor. İnşallah kasımda da aralıkta da artan, rekor rakamları görmeyi temenni ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ihracatçıya bu yılın 10 ayında toplam 8 milyar lira destek ödemesi yaptıklarını belirterek, "Dünya Ticaret Örgütü anlaşma ve şartlarına uygun olarak hazırlanan bu destek modülleri, önümüzdeki yıl artarak devam edecek." dedi.

İHRACAT HEDEFLERİ

İhracat hedeflerinin çok önem taşıdığını vurgulayan Bolat, Orta Vadeli Program'da (OVP) yıl sonu ihracat hedefinin 255 milyar dolar, 2024'te 267 milyar dolar, 2026'da 302,2 milyar dolar olarak tahmin edildiğini bildirdi.

 Bolat, Türkiye'nin 115 bin ihracatçısıyla 12 bin 600 kalem üründe 200'den fazla ülkeye ihracat yapma başarısı gösterdiğine dikkati çekerek, "İhracatımızın yüzde 60'ından fazlasını gelişmiş, zengin pazarlara, ülkelere yapıyoruz. Bu da Türk ürünlerinin kalitesini, fiyat rekabetçiliğini ve tüketiciler açısından beğenildiğini ortaya koymaktadır. Ticaret Bakanlığı olarak 2023 yılının 10 ayında ihracatçıya toplam 8 milyar lira destek ödemeleri verdik. Dünya Ticaret Örgütü anlaşma ve şartlarına uygun olarak hazırlanan bu destek modülleri, önümüzdeki yıl artarak devam edecek. 2024 yılında da ihracatçıların dünya pazarlarına ulaşmaları noktasında kendilerini destekleyeceğiz." diye konuştu.

 Bolat, yarın 150 civarında ihracatçıyla Kuveyt'e gideceklerini, Ticaret Forumu'na katılarak, hükümet düzeyinde görüşmeler yapacaklarını ifade etti.

"TÜRKİYE YÜZYILI HEDEFLERİNİ TUTTURMAK İÇİN ÇALIŞMAYA DEVAM EDECEĞİZ"

 Hizmet ihracatının iyi gittiğine işaret eden Bolat, "Bu yıl 100 milyar dolar seviyesini aşacağız. 12. Kalkınma Planı'nda 2028 hedefimiz de 200 milyar dolar olarak belirlendi. Dünya hizmet ihracatından yüzde 2 pay almayı hedefliyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

 Bolat, Bakanlık olarak "Türkiye Yüzyılı" vizyonu kapsamında belirledikleri hedeflere değinerek, şunları kaydetti: "Hedefimiz, katma değeri yüksek ihracat artışını başarmak, ithalattaki harcamalarımızı azaltabilmek ve çokça ithalat yaptığımız ürünlerin yerli üretimini, yatırımını teşvik ederek yerlileştirebilmek ve cari işlemler dengesinde sürdürülebilir bir iyileşmeyi sağlamak, gümrüklerimizde şeffaf, etkin, aktif, hızlı ama kaçak eşya ya da zararlı maddelerle mücadelede de etkin bir çalışma yürütmek. Ticaretin artırılmasını sağlarken tüketicilerin, vatandaşlarımızın haksız piyasa işlemlerinden ve fahiş fiyat uygulamalarından korunması için de üreticilerin haklarını koruduğumuz kadar tüketicilerin de haklarını korumak ve ticaret ortamını istikrarlı hale getirmektir. Ticareti, ekonomisi, sürekli yenilenen, gelişen altyapısı ve teknolojik yatırımlarıyla küresel bir cazibe merkezi haline gelen ve bütün dünyanın yatırım ve ticaret noktasında, Cumhurbaşkanı'mızın önderliğinde benimsenen 'Türkiye Yüzyılı' hedeflerini tutturmak için hep birlikte azim ve kararlıkla çalışmaya devam edeceğiz."

"MOTORLU KARA TAŞITLARI İHRACATI 10 AYDA YÜZDE 17,8 ARTTI"

 Bu yılın ocak-ekim döneminde ihracatın 210,1 milyar dolar, ithalatın da 304 milyar dolar olarak gerçekleştiğini belirten Bolat, "Önemli fasıllara bakacak olursak, motorlu kara taşıtları ihracatımızda muhteşem bir performans var, ocak-ekim döneminde yüzde 17,8 artışla 25,1 milyar dolara ulaştı. Kazan ve makine ihracatı yüzde 14,1 artışla 21 milyar dolara çıktı. Elektrikli makine ve cihaz ihracatı ise yüzde 15,5 artarak 12,6 milyar dolara ulaştı. Burada sevindirici olan husus, katma değerli ihracatımızdaki artıştır. Geçen yıl orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürün ihracatının toplam ihracattaki payı yüzde 37 iken oran bu yılın 10 ayında yüzde 40,3'e yükseldi. Dünyayla rekabet edebilmek için yüksek katma değerli, teknolojiye dayalı üretim ve ihracatı başarmaya mecburuz. Önümüzdeki dönemde inşallah bu yöndeki çalışmalarımız artarak devam edecek." ifadelerini kullandı.

 Bolat, AB'nin 27 ülkesine ihracatın 10 ayda yüzde 1 artarak 86,7 milyar dolar olduğu bilgisini vererek, "Avrupa'nın ithalatının yüzde 13,6 daraldığı bir yılda biz yüzde 1 de olsa AB'ye ihracatı artırmayı başardık. AB'nin toplam ihracatımızdaki payı da yüzde 41,2 oldu. En fazla ihracat yaptığımız ilk 5 ülke ise sırasıyla Almanya, ABD, İtalya, Irak ve İngiltere olmuştur." dedi.

"Altın İthalatında Gerileme Var"

 Enerji ithalatının 2022 yılında 98 milyar dolara çıktığını anımsatan Bolat, şöyle devam etti: "Bu yıl enerji ithalatımız 10 ayda 57,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Aylık ortalama 5,2 milyar dolar enerji faturamız var ve bu çerçevede inşallah 70 milyar doları aşmadan enerji ithalatını tamamlamak istiyoruz. Bu yılın 8 ayında çok güçlü altın ithalatı vardı. Ağustos ayında Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığımızın aldığı tedbirlerle son 2 ayda altın ithalatının artış hızında önemli bir yavaşlama var. Altın ithalatı, ekim ayında da yıllık yüzde 36'lık gerilemeyle yaklaşık 2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ocak-ekim döneminde altın ithalatına 26,5 milyar dolar döviz harcandı. Bu, geçen yılın aynı döneminde 15 milyar 150 milyon dolardı. Yani değer itibarıyla yüzde 75'lik altın ithalatı artışı oldu."

 Bolat, dış alımda öne çıkan kalemlerden biri olan otomotiv ithalatında da geçen yılın 10 aylık dönemine kıyasla yüzde 150 artış yaşandığına dikkati çekerek, "Burada da hükümetimiz ve Bakanlığımızın aldığı tedbirler sonucunda artış hızında yavaşlama var ağustos, eylül ve ekim döneminde. 10 ayda 26,2 milyar dolar otomotiv ve yedek parça, aksam ithalatı gerçekleşti. Geçen yılın aynı dönemine göre 12,5 milyar dolar artış var." ifadelerini kullandı.

"TÜRK LİRASIYLA İTHALAT ARTTI"

 Türk lirasıyla ithalattaki artışın sevindirici bir husus olduğunu vurgulayan Bolat, ocak-ekim döneminde Türk lirasıyla ithalatta yüzde 141 artış olduğunu söyledi. Bolat, bu dönemde 479 milyar liralık ithalatın Türk lirasıyla yapıldığını aktararak, "Bu artış, şüphesiz cari işlemler açığımızın finansmanı açısından olumlu bir gelişmedir." dedi.

 Bolat, AB'den ithalatın ise 10 ayda dengeli şekilde 87,8 milyar dolar olduğu bilgisini vererek, bu dönemde ithalattaki ilk 5 ülkenin sırasıyla Çin, Rusya, Almanya, İsviçre ve ABD olduğunu bildirdi.

 Küresel ekonomideki gelişmelere de değinen Bolat, salgın, Rusya-Ukrayna Savaşı, küresel enflasyon gibi faktörler altında dünya ekonomisinin yavaş ve dengesiz toparlanma sürecinde olduğunu söyledi. Bu yıl üretim ve ticarette belirgin bir durgunluk yaşandığına dikkati çeken Bolat, Türkiye’nin en önemli ticaret ortağı olan AB ekonomisinde yaşanan sıkıntıları anlattı.

 Türkiye ekonomisinin bu olumsuz gelişmeler yanında 6 Şubat'taki Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinden de etkilendiğini anımsatan Bolat, Bakanlığının yaptığı etki analizine göre şubat-ekim dönemindeki 8 ayda 6 milyar dolarlık ihracat kaybı olduğunu sözlerine ekledi.